Úrval - 01.06.1971, Blaðsíða 56

54
ÚRVAL
líkamsfræðingur, er fæst við vís-
indalegar staðreyndir lífsins á jörð-
inni, á ég erfitt með að sannfæra
sjálfa mig um hinn kvenlega van-
mátt. Ég veit sem sé, að þegar um
langlífi er að ræða, hefði það frem-
ur átt að vera frönsk kona en
franskur karlmaður, sem hrópaði
forðum: „Vive la différence!“ (Lengi
lifi mismunurinn! þ. e. á karli og
konu. Þýð.).
Karlmenn eru elskulegur og dá-
samlegur mannhópur, og þeir reyn-
ast oft vera prýðilegir eiginmenn og
feður. En við verðum samt að horf-
ast í augu við þá staðrevnd, að þeir
eru veikara kynið í erfðafræðileg-
um skilningi. Kvendýr tegundar-
innar, reyndar næstum hvaða dýra-
tegundar sem er, er hraustara en
karldýrið, allt frá fæðingu til enda-
lokanna.
Þegar ég rannsakaði nýlega, hvað
til væri af rituðu máli um' áhrif
streitu og sjúkdóma á karla annars
vegar og konur hins vegar, vakti
sú staðreynd furðu mína, að það
hafa verið framkvæmdar furðu
litlar rannsóknir á hinum ömúrlegu
staðreyndum, er snerta minni við-
námsþrótt og seiglu og því minna
langlífi karla en kvenna, jafnvel
þótt fólk hafi tekið eftir þessu fyr-
irbrigði fyrir löngu, a. m. k. þegar
árið 1786. (Kannske hafa karlmenn-
irnir helzt ekki vilja hugsa um,
hvað slíkar rannsóknir gætu gefið
til kynna, en yfirgnæfandi meiri-
hluti vísindamanna þeirra og lækna,
sem rannsóknir stunda, eru karl-
menn). En sönnunargögn, sem dr.
James B. Hamilton, hinn velþekkti
sérfræðingur á sviði starfsemi lok-
aðra kirtla, sýna, að karldýrið er
ekki eins fært um að þola stöðugt
streituálag lífsins, og gildir þetta
allt frá ánamöðkum til karlmanna.
Dr. Hamilton kemst svo að orði um
þetta fyrirbrigði: „Það getur lítill
vafi leikið á því, að karldýrið er
ekki eins langlíft og kvendýrið. og
gildir þetta um allar þær dýrateg-
undir, sem hafa hingað til verið
rannsakaðar á þessu sviði.“
Það er athyglisvert, að þessi mis-
munur kemur fram hjá kynjunum
strax í upphafi æviskeiðsins, þ. e.
áður en þjóðfélaginu veitist tæki-
færi til þess að leggja meira streitu-
álag á drengi og fullorðna karlmenn
en hitt kynið. Fyrstu vikur ævi-
skeiðsins er dánartala sveinbarna
32% hærri en mevbarna. Hjarta- og
æðasjúkdómar, svo sem kransæða-
sjúkdómar, eru miklu algengari
meðal ungra karla en kvenna. Og
með hverju ári æviskeiðsins eykst
munurinn á „endingu" karla og
kvenna skilyrðislaust.
Það eru ekki til margar vísinda-
legar skýringar á því, hvers vegna
karlmaðurinn er svona veikbyggð-
ur. Þetta kann að nokkru mega
rekja til umhverfisstreitu, sem þjóð-
félagið leggur á karlmenn með kröf-
unni um að keppa, að framleiða og
afkasta og að komast áfram. En
þetta getur einnig stafað að nokkru
leyti af ólíkri vakastarfsemi. Nið-
urstöður dr. Hamilton gefa til
kynna, að karlvakinn testosterone
valdi nokkru örari efnaskiptastarf-
semi í flestum vefium og að það sé
þannig mögulegt, að karlmaðurinn
„brenni fyrr út“. Aðrar rannsóknir
gefa til kvnna, að estrogen-kven-