Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 26
26
Páll Briem.
á leigum, sem sýnir, að kúgildi með leigujörðum klaust-
ursins eru talin öðruvísi, en önnur leigukúgildi.
I skrá um leigumála á jörðum Viðeyjaridausturs frá
1313 er getið um eina jörð með kúgildum. Er þar sagt
um Eiði í Mosfellssveit: »með landi kýr ok 6 ær.« ’)
En í máldaga klaustursins frá 1367 er sagt: »kúgildi með
jörðum tveimur fátt í ellifutugum; eru þar í 20 ásauðar-
kúgildi.«1 2)
Máldagi Helgafellsklausturs, sem talinn er frá 1378,
sýnir einnig, að kúgildi með jörðum eru komin þar á.
I>ar segir: »þetta er kvikfjár með löndum, sex tigir kú-
gilda ok sex.« 3)
Frá árinu 1388 er til ráðsmannsreikningur á Hólum
í Hjaltadal um landskuldir á jörðum, kúgildi o. fl. í kú-
gildareikningnum er svo sagt: «A sama ári (1388) voru
svo mörg kúgildi með jörðum Hólastaðar, sem hér er
skrifað.n [nl næst eru taldar tuttugu fyrstu jarðirnar,
sem nefndar eru í landskuldarreikningnum, og talin kú-
gildi á þeim. Kúgildin eru að jafnaði eigi talin færri en
6 á jörð, og á sumum jafnvel 8—10.4) f>egar þessar
jarðir eru nefndar, endar reikningurinn neðst á blaðsíðu,
og þar, sem það er lítt hugsanlegt, að kúgildi hafi að eins
verið á tuttugu jörðunum fyrstu, sem taldar eruafhanda-
hóíi í landskuldarreikningnum, þá hlýtur að vanta blað í
reikninginn. jj>að má því óhætt fullyrða, að eins og kú-
gildi hafa verið á tuttugu fyrstu jörðunum, eins hafa kú-
gildi verið á hinum jörðum staðarins, en þá sýnir reikn-
1) ísl. fbs. II. bls. 377.
2) S. st. III. bls. 214.
3) S. st. III. bls. 328.
4) S. st, III. bls. 412-413.