Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 116
116
Páll Biiem.
að það er meiri vandi að gæta fengins fjár, en afla þess,
þá er auðsætt, hversu kunnátta í reikningi hefur stórkost-
lega þýðingu fyrir efnahag þjóðarinnar. En þá verður
reikningshókin að laga sig alveg eptir lífi og þörfum þjóð-
arinnar. í raun rjettri á eigi að vera eitt einasta dæmi
svo í reikningsbókinni, að eigi megi hafa gagn af því fyr-
ir utan reikningsþekkinguna, sem það veitir. þ>egar reikn-
ingsdæmin eru þannig, að þar eru að eins meiningarlaus-
ar tölur, þá er það líkt, eins og hörnunum væri fengin
lestrarbók með setningum, sem ekkert vit væri í og enga
þýðingu liefðu aðra, en að börnin lærðu að lesa.
Jeg verð að taka það upp aptur, að reikningurinn á
fyrst og fremst. að kenna mönnum að hafa stjórn á efnum
sínum og að standa í viðskipta sambandi við aðra menn.
þ>ess vegna ríður á að mönnum sje fyrst og fremst kennt
aðgjörasína eigin reikninga, svo að menn getisjeð tekjur
sínar og gjöld, athugað búðarreikninga, haldið reikning
yfir vinnu, reiknað þinggjald sitt, tíund, gjöld sín og tolla,
fundið hvað mikið fer af efni í hluti, föt o. sv. frv. Menn
verða að læra að skilja jafnaðarreikninga og einföldustu
hugmyndir flatarmálsfræðinnar og þykkvamálsfræðinnar.
Keikninginn þarf að kenna þannig, að liver maður finni,
hversu nauðsynlegur hann er fyrir lífið. Reikningur getur
og orðið til þess, að skýra fyrir mönnum íjárhagsstjórn
þjóðfjelagsins.
Auk þess hefur reikningurinn einnig aðra þýðingu;
það er með engri fræðigrein jafn hægt að skerpa skilning
og auka dómgreind manna, en auðvitað heimtar slíkt
mikinn fróðleik og áhuga hjá kennurunum.
Sem meðlimir siðaðs þjóðfjelags þurfa menn að skilja
dálítið skipulag þjóðfjelagsins, og því þarf að fræða menn