Lögfræðingur - 01.01.1900, Blaðsíða 40
40
Páll Briera.
hundruðum álna. Vafinn er að eins á, hvernig hundraða-
tal hafi verið á jörðum fyrir þann tíma.
Yjer verðum því að fara nokkrum orðum um þetta
atriði. Yiljum vjer þá fyrst taka dæmi þau, sem dr. Val-
týr Guðmundsson nefnir úr Sturlungu.
1. Gissur jarl kaupir Keynistað fyrir hundrað (120)
hundraða (Sturl. II. 252). í kaupinu hefur fylgt kirkjan
á Beynistað, en 1295 átti hún heimaland hálft, Holtsmúla
og Hvamm (líklega Hvammkot á Skaga),1) og hefur mikið
af þeirri eign að öllum líkindum fylgt, er Gissur keypti
jörðina 1259. Nú er Reynistaður að fornu mati talinn
80 (ekki 110) liundruð, Holtsmúli 40 hundr. og Hvamm-
kot 5 hundruð, og eignin því öll talin 125 hundruð eða
að eins 5 hundruðum meira, en þegar Gissur keypti Reyni-
stað. Að nýju mati eru þessar eignir 139.7 hundruð.
Eptir áliti dr. Valtýs hefur hundraðið í fornöld verið um
100 kr. virði í peningum nú á tímum, og ef hundrað
hundraða hefði verið talið í þriggja álna aurum, þá hefði
hundruðin í álnum verið 360 og verðið 36,000 kr. þ>etta
kemur alls eigi heim við hið núverandi verð jarðarinnar.
|>að er því miklu sennilegra, að Gissur hafi gefið fyrir
Reynistað 120 hundruð álna, enda mundi 12,000 kr. vera
talið sennilegt verð nú á tímum.2)
1) ísl. fbrs. II. 300.
2) Reynistaður er nú talinn að fornu mati 80 hundr. eu Holts-
múli er talinn 40 hundruð. þessi jörð er næsta jörð við
Reynistað, og eru mikil likindi til þess, að hún hafi að fornu
verið hjáleiga frá Reynistað og hagar óskiptir; þetta er mild-
um mun sennilegra af því, að heimahagar á Ueynistað eru
litlir, en ef landið hefði verið óskipt millum Reynistaðar og
Holtsmúla, þá hefði að fornu heimahagar Reynistaðar verið
fulinógir. Enn fremur bendir matið á þetta, því að 40 hndr.