Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 78

Sigríður Halldórsdóttir
(2005) bendir á að í slíkri nálgun felist að
tilgangurinn sé ekki að allir verði sammála
eða líti hlutina sömu augum heldur felist
einmitt í henni viðurkenning á tvennu: að
skilningur okkar sé ætíð takmarkaður af
viðhorfum okkar, og þeim fyrirframgerðu
hugmyndum sem eru ávextir þeirra; og
að besta nálgunin í námi sé að vera reiðu-
búin/n að reyna að sjá málin út frá sjónar-
hóli annarra og rökræða þau út frá þeim
sjónarhóli jafnt og sínum eigin. Hogan
(2005) telur að þessi aðferð geti veitt okkur
ferskt innsæi. Til að beita henni þurfum
við að hlusta gaumgæfilega en þetta þýði
að við lærum með öðrum. Skilningur á
sjálfum okkur, á öðrum og á málefninu ætti
að aukast og dýpka, en Booth og Ander-
berg (2005) benda réttilega á að nemendur
dagsins í dag eru að læra fyrir framtíðina
sem að mestu er óþekkt. Við vitum þó að
breytingar eru hraðar á öllum sviðum og
þeim farnast sjálfsagt best sem eiga auð-
velt með að aðlaga sig nýjum aðstæðum,
eru skapandi og ígrundandi. Nemendur í
dag eru íbúar í heimsþorpinu, hvort sem
okkur líkar það betur eða ver. Það er því
mikilvægt að nemendur læri að hugsa á
heimsvísu og þá ekki síst í siðferðilegu til-
liti (Willinsky, 2005).
Þátttaka háskólanema
i gæðum sem umbreytingu
Schuck o.fl. (2008) hafa kallað eftir dýpri
skilningi á gæðakennslu og telja að það
að biðja nema að vera gagnrýnir vinir og
hvetja til þátttöku þeirra á öllum sviðum
sé vænleg leið til að bæta kennslu og auka
gæði hennar þótt í því geti verið fólgin
mikil áskorun fyrir kennara. Ramsden
(2008) telur að þátttaka nema í gæðaferl-
um eigi að hefjast með hugmyndinni um
lærdómssamfélag. Hann bendir á að há-
skólar séu í auknum mæli að skilgreina
nemendur sem virka þátttakendur, í stað
óvirkra áhorfenda, í því að meta og efla
gæði.
Hindranir íumbreytingu nema
Korthagen (2004) bendir réttilega á að
góður kennari sýni ekki alltaf sitt besta
sem kennari. Jafnvel þótt kennarinn hafi
framúrskarandi eiginleika og færni þá geti
umhverfið sett honum alvarlegar skorður,
t.d. neikvæður og herskár nemendahópur.
Ramsden (2008) bendir á að það auki enn
á vandann að mörgum kennurum finnist
hágæðakennsla ekki vera verðlaunuð sem
slík og að ekkert í skólakerfinu sé til marks
um að eftir henni sé tekið. Hann bendir
á að þetta eigi ekki síst við um háskóla-
kennslu þar sem rannsóknarþátturinn
sé mun virtari og hljóti meiri umbun. Af
þessum ástæðum segist hann ekki sjá að
frekari framþróun í umbreytingu nema
geti átt sér stað. Ég er sammála Ramsden
(2008) og Rodgers og Raider-Roth (2006)
um að núverandi afstaða til kennara skapi
menntunarumhverfi þar sem kennsla er
skilgreind í gegnum atferlislista, gæða-
viðmið og mælikvarða og litið sé fram
hjá þeim margvíslegu þáttum sem skapa
árangursríka kennslu. Ég deili áhyggjum
þeirra af hættunni á að við missum sjónar
á því hvað það þýðir að vera góður há-
skólakennari. Samfélagið þarfnast hæfi-
leikaríkra kennara sem eru skapandi, vel
menntaðir og er raunverulega annt um
námsmenn (Holliday, 2005).