Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 67

Hvaða eiginleika og færni þurfa góðir háskólakennarar að hafa?
sónulega eiginleika og faglega fæmi þeir
hafa. Að mati Korthagen (2004) fer það
fram hjá mörgum hversu flókið það er að
vera góður kennari.
Eru góðir kennarar mikilvægir og þá afhverju ?
Allt frá því að Keller skrifaði grein sína
„Good-buy teacher" í tímaritið Journal of
Applied Behavior Analysis árið 1968 hefur
mikið verið rætt um áhrif kennara á nema á
öllum skólastigum. Schuck o.fl. (2008) hafa
bent á að góð kennsla sem lykilþáttur í efl-
ingu náms hafi í gegnum árin ýmist verið
inni eða úti í umræðunni um nám. Kember
(2009) telur að við verðum að skipta yfir í
nemendamiðaðri kennslu og ítrekar mikil-
vægi góðra háskólakennara fyrir gæði í
háskólanámi og umbreytingu háskóla-
nema. Slíkir kennarar efli háskólanema í
því að þróa með sér gagnrýna og skapandi
hugsun, svo og hæfni og fæmi sem nýtist
þeim við ýmsar aðstæður. Jafnframt auð-
veldi slíkir kennarar háskólanemum að ná
námsmarkmiðum. Fjölmargar rannsóknir
hafa staðfest að góður kennari skiptir
sköpum varðandi námsárangur nema,
á öllum skólastigum. Það sem einkum
virðist skipta máli er þekking kennara og
færni; umhyggja þeirra, ábyrgð, sanngirni,
heiðarleiki, réttlætiskennd og virðing; að
þeir hafi áhuga á námsefninu og kunni
að efla innri áhugahvöt nema og að örva
þá til dáða; og síðast en ekki síst, kunni að
skapa jákvæð og eflandi tengsl við nem-
endur (Anderson o.fl., 2004; Bingham,
2006; Collinson, Killeavy, og Stephenson,
1999; Patrick og Smart, 1998; Polk, 2006;
Stronge, 2002; Teven, 2001). Holliday
(2005) telur að tengsl við nema þurfi að
koma fyrst, kennslan eigi að koma í kjölfar
tengslamyndunarinnar. Merkilegt er að
rannsóknir benda til þess að jákvæð tengsl
við nemendur skipti kennara einnig miklu
máli (Mok, 2005). Rannsóknir benda enn-
fremur til þess að kennarar sem hafa þá
skýru sýn á kennslu að hlutverk kennarans
sé fyrst og fremst að gera nám mögulegt
nái betri árangri í starfi sínu en þeir sem
hafa ekki þá sýn (Booth og Anderberg,
2005; Ramsden, 2008; Trigwell, Martin,
Benjamin og Prosser, 2000).
Hvaða persónulega eiginleika
þarf góður háskólakennari að hafa?
Að vera sjálfsgagnrýnin/n er hluti af
því að vera góður kennari (Cambone,
1990) og nýsköpun er mikilvæg á flestum
sviðum. Við verðum að skilja okkur sjálf
ef við eigum að skilja aðra (Moss, 2005).
Veröldin þarfnast fólks sem getur tengt
saman þekkingu sína, skilning og færni á
skapandi hátt til að koma auga á og leysa
flókin vandamál (Jackson, 2006). Áhersla
á nýsköpun er mikilvæg í öllu námi, ekki
síst í háskólanámi þar sem verið er að búa
nema undir að starfa í heimi sem verður
sífellt flóknari; heimi sem krefst þess að
fólk noti skapandi hugsun ekki síður en
greinandi hugsun (Jackson, 2006).
Samkvæmt Kristjáni Kristjánssyni
(2006) hefur persóna með tilfinninga-
greind öðlast sjálfsþekkingu og er skap-
andi, frumleg og ákveðin. Hann bendir á
að Goleman (1995) hefur með umfjöllun
um tilfinningagreind opnað fyrir umfjöll-
un um sjálfið; að vera opin/n fyrir sjálfri/
65