Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 44
Brynjar Ólafsson, Gísli Þorsteinsson og Ossi Autio
(Pupils Attitudes Towards Technology)
sem kannar viðhorf nemenda til tækni.
PATT-staðallinn var fyrst hannaður og
prófaður af Raat og de Vries (1986) árið
1986. Hann var byggður á rannsókn sem
þeir gerðu árið 1984 (Becker og Maunsa-
iyat, 2002) í Eindhoven-tækniháskólanum
í Hollandi. Aðaltilgangurinn var að meta
viðhorf 11 til 15 ára nemenda til tækni.
Rannsóknin sýndi að nemendur höfðu
takmarkaða þekkingu á tækni. Einnig kom
í ljós mikill munur á viðhorfum kynjanna
til tækni.
Frá því að Raat og de Vries (1986) gerðu
rannsókn sína hefur PATT-rannsóknin
verið gerð í um 22 löndum og niðurstöður
verið svipaðar (Becker og Maunsaiyat,
2002). Smail og Kelly (1984) gerðu ítarlega
rannsókn á viðhorfum sama aldurshóps
til vísinda og tækni. Niðurstöðurnar sýna
að viðhorf 11 ára drengja til tækni eru já-
kvæðari en stúlkna. Drengir hafa einnig
meiri áhuga á eðlisfræðilegum þáttum
en stúlkurnar. Moore (1987a, 1987b) not-
aði teikniaðferðir til að skoða viðhorf
nemenda til tækni þar sem hann taldi að
nemendur skorti nægilega færni í ritun
texta. Við greiningu teikninganna sá hann
að bæði drengir og stúlkur virðast tengja
tækni því að búa eitthvað til. Drengirnir
teiknuðu aðallega farartæki og tölvur en
stúlkurnar raftæki. í rannsókn sem gerð
var í Finnlandi árið 1997 (Autio, 1997)
reyndust drengir í Finnlandi hafa meiri
áhuga á hönnun og smíði en stúlkur meiri
áhuga á textílmennt (Autio, 1997). Nýlegar
rannsóknir á vegum OECD (Economic Co-
operation and Development) gefa til kynna
að þó að nemendum í námi á sviði tækni
(OECD, 2008) hafi fjölgað hafi hlutfall
þeirra af heildarfjölda nemenda minnkað.
Þessi niðurstaða sýnir að til að efla áhuga
nemenda á námi á sviði tækni þarf að efla
þekkingu þeirra á tækni og bæta ímynd
starfa innan tæknigeirans (European
Roundtable of Industrials, 2009).
í rannsókn Boser, Palmer og Daugherty
(1998) kom fram kynjamunur á skilningi
og viðhorfum 11 og 13 ára nemenda til
tækni. Þessi munur fólst í þremur þáttum;
a) almennum áhuga á tækni, b) tækni sem
viðfangsefni fyrir stúlkur og drengi og
c) að tækni væri erfið. Ekki hafði sá tími
sem nemendur eyddu í tæknimennt áhrif
á áhuga þeirra á viðfangsefninu. Drengj-
unum fannst tæknin alltaf áhugaverðari.
Niðurstöðurnar sýndu einnig að stúlk-
unum þótti bæði erfiðara að skilja og nota
tæknina en drengjunum. í sömu rannsókn
kom fram að drengir skildu tækni sem
karllægt fyrirbæri en stúlkurnar sem fyrir-
bæri tengt báðum kynjum. Þessi munur
gaf til kynna að drengirnir aðhylltust stað-
almyndir um hlutverk karla. Bent var á að
staðalmyndir gætu þannig haft áhrif á út-
komu rannsóknarinnar og þar af leiðandi
gert viðhorf drengja jákvæðari.
Samkvæmt athugun Zuga (1994) eru
tæknimenntakennarar oftast karlkyns og
námið skipulagt út frá þátttöku drengja
í iðnvæddu samfélagi. Flest viðfangsefni
nemenda í athugun hans tengdust frekar
reynsluheimi drengja en stúlkna. Viðhorf
stúlkna til tækni voru jákvæðust þegar
viðfangsefnið var hönnun og smíði hluta.
Samkvæmt rannsókn Weber og Custer
(2005) hafa stúlkur almennt meiri áhuga á
verkefnum sem tengjast hönnun en dreng-
ir eru áhugasamari um hagnýt og tækni-
miðuð viðfangsefni.
42