Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 100
Vanda Sigurgeirsdóttir og Jakob Frímann Þorsteinsson
2004). Er vonandi að á menntavísindasviði
öllu verði þjálfun og fræðsla um eineltis-
mál tekin fastari tökum en gert hefur verið.
Lokaorð
Eins og fram hefur komið hefur nám í tóm-
stunda- og félagsmálafræði verið í stöðugri
þróun og óhætt er að segja að námið hafi
tekið stakkaskiptum á síðustu árum (Jakob
F. Þorsteinsson, 2014). Nemendum hefur
fjölgað jafnt og þétt og með staðnámi, sem
hófst haustið 2009, hefur námið eflst til
muna. Þá eru kennarar við námsbrautina
mjög áhugasamir um að efla námið enn
frekar. Ekki er víst að allir átti sig á mikil-
vægi þessa náms en óhætt er að segja að
nám í tómstunda- og félagsmálafræði
gegni veigamiklu hlutverki í íslensku
samfélagi. Neikvæðar og jafnvel ólöglegar
athafnir í frítíma geta haft mjög skaðleg
áhrif, bæði á einstaklinga og samfélagið í
heild (Leitner og Leitner, 2012) og mennt-
aðir tómstunda- og félagsmálafræðingar
gegna lykilhlutverki í því að leiðbeina
landsmönnum inn á jákvæðar brautir er
kemur að tómstundum og frítíma. Miðað
við niðurstöður rannsóknarinnar er óhætt
að fullyrða að Háskóli íslands standi sig
vel í að mennta tómstunda- og félagsmála-
fræðinga og að góður árangur hafi náðst,
þótt alltaf megi gera betur.
Það afmarkar rannsóknina að ekki er
hægt að byggja á samanburðarrannsókn-
um á fræðasviðinu en þrátt fyrir töluverða
leit á ensku og norðurlandamálunum
fundust ekki slíkar rannsóknir. Þá er
mikilvægt að fram komi að rannsakendur
þekkja þátttakendur nokkuð vel sem kenn-
arar við brautina. Rannsakendur standa
því að sumu leyti nálægt þátttakendum
og svör þeirra geta af þeim sökum verið
jákvæðari en ella. Þá eru þátttakendur í
rannsókninni frekar fáir en það rýrir í raun
ekki gildi hennar því um þýðisrannsókn er
að ræða. Um 75% brautskráðra nemenda
svöruðu könnuninni, sem er mjög vel við-
unandi, og má ætla að niðurstöðumar gefi
góða mynd af viðhorfi fyrmm nemenda til
náms í tómstunda- og félagsmálafræði.
Rannsóknin hefur fyrst og fremst hag-
nýtt gildi og veitir mikilvægar upplýs-
ingar sem hægt er að nota til að þróa og
efla námið og fræðasviðið í heild. Eins og
fram hefur komið er rannsóknin liður í
yfirstandandi vinnu á námsbrautinni sem
miðar að því að efla námið, auka gæði
þess og marka stefnu til næstu ára. Ef
dregnir em saman þeir þættir sem mikil-
vægast er að bæta þá þarf að auka fræði-
legar kröfur til nemenda og styrkja hinn
fræðilega grunn námsins, m.a. með gerð
námsefnis og rannsóknum. Líklegt er að
þannig fáist betri undirbúningur nemenda
undir frekara nám og starf. Til þess að fá
heildstæða mynd af náminu, gæðum þess
og gagnsemi þarf auk þess að leita til fleiri
hagsmunahópa en brautskráðra nemenda
til að fá sjónarmið fleiri aðila. Mikilvægir
hagsmunahópar eru félög eins og Félag
fagfólks í frítímaþjónustu og Samtök fé-
lagsmiðstöðva á íslandi svo og regnhlífa-
samtök eins og Æskulýðsvettvangurinn
og Landssamtök æskulýðsfélaga. Einnig
er mikilvægt að leita til fræðimanna innan
háskólasamfélagsins sem starfa á fræða-
sviðum tengdum tómstundafræðinni og til
þeirra sem bera ábyrgð á æskulýðsmálum
98