Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 113

Viðhorf til samþættingar skóla- og frístundastarfs í fjölmenningarskóla
breytingar sem orðnar voru á skipulagi
skóla- og frístundastarfsins. Því var lögð
áhersla á að afla upplýsinga um sjónarhorn
barna, foreldra, kennara og frístundaleið-
beinenda/stuðningsfulltrúa. Gögnum var
safnað með fjórum aðferðum: viðtölum,
rýnihópum, vettvangsheimsóknum og
með því að afla skriflegra gagna. Eigind-
leg gögn af þessum toga veita góða innsýn
í reynslu, viðhorf og skoðanir þátttakenda
(Kvale, 2007).
í rannsóknum með fólki koma upp
siðferðileg álitamál sem lúta að vernd og
hagsmunum þátttakenda, friðhelgi einka-
lífs og mögulegum skaða (Ástríður Stef-
ánsdóttir, 2013). Hér er því forðast að gefa
upplýsingar sem rekja má til einstaklinga.
Leyfi fyrir rannsókninni fengust hjá skóla-
stjórnendum, starfsfólki og foreldrum.
Þátttakendur fengu upplýsingar um mark-
mið og fyrirkomulag rannsóknarinnar, og
veittu skrifleg leyfi. Börn veittu munnlegt
leyfi, en foreldrar þeirra skiluðu skriflegu
leyfi fyrir þeirra hönd. Ekki eru notuð
nöfn einstaklinga, heldur fá viðmælendur
sem vísað er til gervinöfn.
Rannsakendur studdust enn fremur við
ýmis skrifleg gögn frá Reykjavíkurborg,
skýrslur, fundargerðir og gögn frá skól-
anum, svo sem kennsluefni, stundatöflur
og starfsáætlanir, til að varpa Ijósi á mark-
mið og framkvæmd þróunarverkefnis-
ins í Fellaskóla. Rannsakendur byrjuðu á
því að funda með skólastjórnendum og
deildarstjóra 1. og 2. bekkjar til að ræða
markmiðin með matinu og framkvæmd
þess. Viðtöl voru tekin við skólastjóra,
deildarstjóra, þrjá kennara og fjóra frí-
stundaleiðbeinendur sem einnig störfuðu
sem stuðningsfulltrúar. Framvegis verður
vísað til þeirra í þessari grein sem frí-
stundaleiðbeinenda. Spurt var um upphaf
og undirbúning þróunarverkefnisins, um
hlutverk og starf viðkomandi, um stuðn-
ing og samstarf og kosti og galla breyttra
starfshátta. ÖIl viðtöl fóru fram í húsnæði
skólans og tók hvert viðtal 40-60 mín. Að
beiðni starfsfólks voru viðtöi ekki hljóð-
rituð, en teknar voru skriflegar nótur sem
bornar voru undir viðmælendur.
Rannsóknir með börnum krefjast þess
að beitt sé aðferðum sem valdefla börn
og auðvelda þeim að tjá skoðanir sínar
og viðhorf (Jóhanna Einarsdóttir, 2012). í
þessari rannsókn var beitt aðferð sem felst
í því að börnin taka á móti rannsakendum
og sýna þeim skólann sinn og frístunda-
heimilið (svokölluð „walk and talk" að-
ferð, sjá Klerfelt og Haglund, 2011). Þannig
verður barnið sá aðili sem veit betur og er
á heimaslóð en rannsakandinn sá sem ekki
veit, gestur á svæði barnsins. Sex börn úr
2. bekk tóku á móti rannsakendum tvö og
tvö saman á skólatíma. Börnin fengu lykla
hjá starfsfólki skólans og voru beðin að
sýna rannsakendum aðstöðuna og segja
þeim frá daglegu starfi. Samtölin voru
tekin upp og síðar afrituð. Viðtölin stóðu
yfir í 20-25 mín. en börnin vildu oft spjalla
lengur og sýna okkur miklu meira en tími
gafst til. Þau virtust hafa mjög gaman af
því að sýna skólann sinn, og sýndu okkur
einnig bókasafnið og íþróttahúsið.
Til að afla sem mestra upplýsinga á
skömmum tíma um viðhorf foreldra voru
haldnir rýnifundir með foreldrum (Kruger
og Casey, 2000). Við Fellaskóla eru þrír
fjölmennustu nemendahóparnir frá ís-
landi, Póllandi og Filippseyjum. Því var
ákveðið að hafa þrjá rýnifundi þar sem
111