Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 108

Kolbrún Þ. Pálsdóttir, Brynja Elísabeth Halldórsdóttir og Ester Helga Líneyjardóttir
voru tvíþætt: í fyrsta lagi að efla þátttöku
barna í frístundastarfi og þróa nýjar leiðir
í samþættingu skóla og frístunda. í öðru
lagi að auka ílag (e. input) íslensku í mál-
umhverfi barna og vinna með mál og læsi
í víðu samhengi (sbr. minnisblað skólans
um verkefnið). í þeirri rannsókn sem hér
greinir frá var lögð áhersla á mat á fyrra
markmiði þróunarverkefnisins, þ.e. á sam-
þættingu skóla- og frístundastarfsins og
hvernig hún hefði heppnast.
Verkefnið fól í sér að börnum úr 1. og
2. bekk var boðið upp á lengri samfelldan
skóladag þar sem skóla- og frístundastarf
var samþætt yfir daginn. Skólastjórnendur
tóku því yfir rekstur frístundaheimilisins
Vinafells sem áður var rekið af Frístunda-
miðstöðinni Miðbergi. Nemendur fengu
34 kennslustundir á viku í stað 30 stunda
áður og með hverjum kennara starfaði
stuðningsfulltrúi / frístundaleiðbeinandi.
Skóladagur barnanna var frá kl. 8.20 til
15.40 en lauk áður kl. 13.30. Kennarar
höfðu umsjón með nemendum til kl. 14.30
á daginn og þá tóku við stuðningsfulltrúar
og frístundaleiðbeinendur sem stýrðu frí-
stundastarfi til kl. 15.40. Öll börn úr 1. og
2. bekk tóku nú þátt í starfi frístundaheim-
ilisins Vinafells í um 70 mín. á dag, milli
kl. 14.30 og 15.40 sem hluta skóladagsins.
Eftir kl. 15.40 og til kl. 17.15 var boðið upp
á áframhaldandi frístundastarf í Vinafelli
gegn gjaldi. Skóladagur nemenda úr 3. og
4. bekk var á hinn bóginn með óbreyttu
sniði og stóð þeim til boða að sækja frí-
stundastarf á vegum Frístundamið-
stöðvarinnar Miðbergs sem var í Hraun-
heimum.
Hér var því um umfangsmiklar breyt-
ingar að ræða sem skólastjórnendur töldu
mikilvægt að heppnuðust vel. Undirbún-
ings- og aðlögunartími verkefnisins var
lítill sem enginn, og enn fremur hóf margt
nýtt starfsfólk störf við kennslu og stuðn-
ing í 1. og 2. bekk haustið 2012. Því er ljóst
að starfsfólk skólans tókst á við nýjar áskor-
anir og lagði mikla vinnu á sig til að þróa
nýjar leiðir og leysa krefjandi verkefni sem
fólust í samþættingu skóla- og frístunda-
starfsins. í lok fyrsta starfsárs verkefnisins
þótti stjórnendum skólans nauðsynlegt að
fá utanaðkomandi rannsakendur til þess
að meta verkefnið. í framhaldi af því voru
rannsakendur fengnir til samstarfs um að
vinna mat á samþættingunni vorið 2013.
Hafa ber í huga að þróunarverkefninu sem
rannsóknin byggist á hefur verið fram-
haldið og það er enn í gangi (haustið 2014).
Fræðilegur bakgrunnur
í þessum kafla er gerð grein fyrir rann-
sóknum og kenningum um fjölmenn-
ingarlegt skólastarf, um mikilvægi félags-
færni og tengslamyndunar og samþætt-
ingu skóla- og frístundastarfs.
Fjöltnenning og samþætting
ólíkrar menningar
Fellaskóli starfar eftir fjölmenningarlegri
skólastefnu en í slíkri stefnu felst að „allir
nemendur - óháð kyni, stétt, menningu,
og uppruna - eigi að hafa jöfn tækifæri
til að læra í skólanum" (Hanna Ragnars-
dóttir, 2007, bls. 32). Hugtökin fjölmenn-
ing og fjölbreytileiki eru gildishlaðin orð
sem lýsa einkennum samfélags sem er að
takast á við margvíslegar brey tingar vegna
ólíkrar menningar, þjóðemis og trúar-