Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 20
Einar Trausti Einarsson, Einar Guðmundsson, Gylfi Jón Gylfason og Þorlákur Karlsson
Skilvirkni Logos ískimun
Skilvirkni Logos í skimun lestrarerfiðleika
fer eftir því hversu vel prófið gagnast til
að finna börn með vanda og greina þau
börn frá þeim sem ekki eru í vanda. Niður-
stöður fylgni- og aðhvarfsgreiningar sýna
tengsl á milli frammistöðu barna í fjórum
prófhlutum Logos, lokaeinkunnar í ís-
lensku og árangurs í stafsetningar- og les-
skilningshluta samræmda könnunarprófs-
ins í íslensku. Skilvirkni skimunar með
Logos var því metin út frá frammistöðu
barna í lokaeinkunn í íslensku og náms-
þáttunum tveimur. Gagnslítið er að skil-
greina lestrarvanda út frá frammistöðu
barna í mdlfræði/málnotkun og ritunarhluta
samræmda könnunarprófsins í íslensku,
þar sem samband Logos við þessa náms-
þætti er ekki nægjanlega sterkt.
í merkjagreiningu er metið hversu vel
tekst að flokka þá sem eru skilgreindir í
vanda eða ekki. í þessari rannsókn er lestr-
arvandi skilgreindur út frá samræmdri
lokaeinkunn í íslensku og samræmdum
einkunnum í tveimur námsþáttum prófs-
ins (lesskilningi, stafsetningu). Þeir sem fá
20 eða lægra í samræmdu könnunarprófi í
íslensku flokkast með vanda í lestri en þeir
sem eru með 15 eða lægra í miklum lestr-
arvanda. Niðurstöður merkjagreiningar
sýna að leshraði er sá prófhluti í Logos sem
er skilvirkastur í skimun. Aðrir prófhlutar í
Logos (lesskilningur, lestur með hljóðaaðferð,
lestur útfrá rithætti) gagnast síður í skimun.
í 5. töflu eru niðurstöður merkjagreiningar
fyrir prófhlutann leshraða (Logos) þegar
lestrarvandi eða mikill lestrarvandi er skil-
greindur út frá samræmdri lokaeinkunn
í íslensku og samræmdri einkunn fyrir
5. tafla. Áhrit visunarreglna i prófhlulanum leshraði I Logos
á érangur skimunar þegar vandi i lestri er skilgreindur úl fré
(a) samræmdri lokaeinkunn i islensku i 4. bekk haustið 2012,
(b) samræmdri einkunn i námsþættinum lesskilningi i sama
próli og (c) samræmdri einkunn i námsþættinum stalsetningu
i sama prófi.
Vandi í lestri skilgreindur út frá samræmdrí lokaeinkunn I islensku
Lestrarvandi Mikill lestrarvandi6
Visunar- reglaa Þeir sem finnast Falskir jákvæðir Visunar- regla0 Þeir sem finnast Falskir jákvæðir
% %c % %c
23 65,4 20,5 13 67,0 15.7
25 73,1 22,4 14 77,8 18,5
26 73,1 23,0 15 88,9 18,5
30 73,1 24,2 17 100 19,1
31 76,9 25,5 31 100 29,2
33 80,8 27,3
40 80,8 36,6
41 88,5 37,9
Vandi i lestri skilgreindur út frá
samræmdri einkunn I lesskilningi
Lestrarvandi* Mikill lestrarvandi6
Visunar- reglaa Þeir sem finnast Falskir jákvæðir Vísunar- reglaa Þeir sem finnast Falskir jákvæðir
% %c % %c
40 65,8 36,9 10 71,4 13,3
41 71.1 38,3 14 85,7 18,9
44 71,1 39,6 44 85,7 44,4
46 73,7 40,9 46 100,0 45,6
47 76,3 41,6
48 78,9 42,3
Vandi í lestri skilgreindur út frá
samræmdri einkunn í stafsetningu
Lestrarvandi* Mikill lestrarvandi6
Visunar- reglad Þeir sem finnast Falskir jákvæðir Vísunar- reglaa Þeir sem finnast Falskir jákvæðir
% %c % %c
20 68,4 20,2 10 72,7 11,9
23 68,4 22,0 12 72,7 14,2
25 73,3 24,4 14 72,7 18,2
26 78,9 24,4 23 72,7 23,9
28 78,9 25,0 25 81,8 26,1
30 84,2 25,0 28 81,8 27,3
31 84,2 26,8 31 81,8 29,5
•Nemendur með normaldreifða einkunn 20 eða lægri á samræmdu
könnunarprófi I islensku. bNemendur með normaldreifða einkunn 15
eða lægri á samræmdu könnunarprófi I íslensku. 'Hlutfall nemenda
sem eru ranglega flokkaðir I áhættu og sendir i itarlega greiningu að
óþörfu. •’Viðmið I prófhlutanum leshraði I Logos til að ákvarða hvort
visa á nemenda I rækilega greiningu á lestrarvanda.