Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2014, Blaðsíða 89
Gæði og gagnsemi náms í tómstunda- og félagsmálafræði
gerð var vorið 2005 meðal nemenda sem
brautskráðust frá HA á árunum 1989-2003
hafði það markmið „að draga upp heild-
stæða mynd af viðhorfi nemenda til gildis
og gagnsemi náms síns við Háskólann á
Akureyri" (Hjördís Sigursteinsdóttir, 2005,
bls. 12). Helstu niðurstöður voru þær að
brautskráðir nemendur voru almennt
ánægðir með nám sitt og hvernig það
hafði nýst þeim í starfi og til frekara náms.
í skýrslu um rannsóknina kemur fram að
alltaf sé þó hægt að gera betur og að há-
skólayfirvöld geti nýtt sér niðurstöðurnar
við ákvarðanatöku og stefnumótun (Hjör-
dís Sigursteinsdóttir, 2005).
Þegar leitað var að sambærilegum rann-
sóknum á árangri og gæðum náms í tóm-
stunda- og félagsmálafræði erlendis varð
uppskeran rýr. Ekki fannst nein rannsókn
sem beindist eingöngu að hinu almenna
námi í tómstunda- og félagsmálafræði en
eitthvað er um rannsóknir á deildum inn-
an háskóla þar sem tómstunda- og félags-
málafræðin er hluti af námsframboði. Má
þar nefna rannsókn Horng, Teng og Baum
(2009) meðal 430 kennara við námsbrautir
í „hospitality, tourism and leisure" við
háskóla í Taívan. Einnig báru þeir saman
sams konar nám í Taívan og Bretlandi
(Teng, Horng og Baum, 2013) og í Taívan
og Bandaríkjunum (Horng og Teng, 2011)
með sömu aðferð, það er að leitað var til
kennara. Ekki fannst nein rannsókn þar
sem nemendur voru spurðir. Ekki skal þó
fullyrt að slíkar rannsóknir hafi ekki verið
gerðar.
Þó að ekki hafi fundist rannsóknir meðal
nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði
við háskóla erlendis þá er það að leita eftir
sjónarhorni nemenda viðurkennd rann-
sóknaraðferð sem hefur verið notuð í yfir
85 ár (O'Neil, 1997). Ýmsir eru andsnúnir
slíkum rannsóknum og segja að nemendur
séu ekki hæfir til að meta gæði kennslu
(Wallace, 1999) á meðan aðrir eru mjög
fylgjandi því að leita til nemenda (Murray,
1997; Oldfield og Baron, 2000). Murrey
(1997) segir til að mynda að rannsóknir eða
kannanir á viðhorfum nemenda hafi leitt
til mælanlegra framfara á gæðum kennslu.
Þá gerðu Mueller og Skamp (2003) rann-
sókn á kennaranámi í Kanada og komust
að þeirri niðurstöðu að til að bæta kenn-
aramenntun sé nauðsynlegt að hlusta á
kennaranema og taka óskir þeirra og við-
horf til námsins alvarlega. Liklegt má því
telja að slíkar rannsóknir veiti gagnlegar
upplýsingar sem hægt sé að nota til að
auka gæði og gagnsemi þess náms sem
skoðað er. Slíkar upplýsingar henta einkar
vel í tilfelli námsbrautar í tómstunda- og
félagsmálafræði, þar sem þróunin í nám-
inu hefur verið sérlega hröð og oft gefist
lítill tími til að ígrunda og meta. Fram-
undan er vinna við að meta og endurskoða
námið og má því segja að nauðsynlegt sé
að staldra við, skoða og gagnrýna. í því
sambandi er mikilvægt að láta ekki undir
höfuð leggjast að leita til nemenda, gaum-
gæfa þróun mála yfir lengri tíma og leitast
þannig við að læra af reynslunni.
Rannsóknarspurningar
Tilgangur rannsóknarinnar er að afla upp-
lýsinga sem geta leitt til þess að nám í tóm-
stunda- og félagsmálafræði við Háskóla
íslands verði enn betra. Eins og fram hefur
komið er ætlunin að kanna viðhorf braut-
skráðra nemenda til námsins og hvert