Skírnir - 01.01.1855, Page 89

Tyrkjastríðið.
FRJETTIR.
91
Tyrkjastriðið.
Ná er þar til máls ab taka, er frá var horfife í fyrra, er Omer
jarl sat mefe lifei sínu í kastalanum Kalafat fyrir norfean Dóná á Blakk-
landi hinu minna (Wallachii), og Gortsjakoff, foringi fyrir lifei Rússa,
sat um kastalann og gat ekki á unnife. Hjer er svo löndum háttafe,
ab Dóná, sem er hi& stærsta vatnsfall í þessari heimsálfu annab en
Volgá í Rússlandi, rennur gegnum lönd Tyrkja, fyrst í austur-land-
subur, og þá í háaustur. Fyrir norban liggur Blakkland ebur
Blökkumannaland, þab skiptist- í Blakkland hií) minna, og liggur
þab vestar ebur ofar meÖ Dóná, og Blakkland hib meira, þab liggur
austar ebur nebar meb Dóná. En fyrir sunnan ána eru þessi hjerub :
Servía vestar og Búlgaría austar. þegar Dóná á skamma leiÖ
til sjávar, kemur stór bugur á hana, og rennur hún í landnorbur,
þar fellur áin Sereth í hana ab norban, hún rennur á landamærum
Blakkalands og Moldár. þá fellur Dóná aptur til austurs, og kemur
þar áin Pruth ab norfean í hana, hún er takmarkafljót milli Rússlands
og Moldár; sífean rennur Dóná út í Svartahafife í mörgum kvíslum,
og heitir þar Dónármynni.
Um árslokin snjeru Rússar frá Kalafat austur á bóginn, og drógu
mikib life saman á ýmsum stöbum nibur mefe Dóná, einkum í Moldá,
og leitubu þar yfirum ána. Tyrkir urfeu nú ab sjá vib alstabar,
ab Rússar kæmust ekki yfirum; en þar efe Rússar hjeldu ábur megin-
libi sínu í Blakkalandi, drógu Tyrkir þar saman liij sitt til varnar,
og voru því færri menn nebar meb ánni. I vetur 1854 vissu menn
ógjörla, hvab Rússar ætlubu fyrir sjer, ebur hvar þeir ætlubu á ab
rábast; í fyrstu ætlubu þeir yfirum Dóná ofarlega, en nú höfbu
þeir breytt þeirri fyrirætlun sinni. 23. dag marzmánabar rjebust
Rússar til yfírgöngu yfir Dóná í 2 herflokkum; rjeb Gortsjakoff
fyrir öbrum þeirra, en Lúders fyrir hinum. Gortsjakoff hafbi dregib
lib sitt nibur meb Dóná ab norban, eptir bardagann vib Cetate (s.
Skírni 1853, 155. bls.), og komst hann þar yfir ána hjá kastalanum
Braila (Bræla), þab er mjög svo í austurlandnorburhorninu á
Blakklandi, þar sem Dóná rennur í norbur. Ekki all-langt þaban
fór Lúders yfir um ána vib borgina Gallacz, er stendur vib ármótin
á Prúth og Dóná, Moldár megin vib Prúth. Lib þetta var til sam-
ans hjerumbil 50,000 manna. Land þab sem liggur miih Svarta-