Fylkir - 01.05.1920, Side 48
48
ætti hin væntanlega vatnastjórn að vera dómhæf; og hennar ver
ætti að vera, að undirbúa virkjun vatnanna með rannsóknuí11'
og veita nauðsynlegar leiðbeiningar og aðstoð. .
Pað er virkjun vatnanna í þarfir almennings, sem kallar 3
fremur en stóriðja. Hennar mætti án vera um sinn og ærin eflJ
hér verkefni, þó ekki gleypi hún vinnulýð landsins, og víst efU
fáir svo bjartsýnir að ætla, að hún hefji þjóðina á æðra men11
ingarstig, enda væri það hausavíxl við reynslu annara þjóð3,
Stóriðjan getur á takmörkuðum svæðum og takmörkuð í frar!l
kvæmdum verið leiðin til notkunar vatnsafls í þarfir almennir>gs'
en á ekki að vera markmiðið í nútíð.<
Síðan snýr höf. sér að brýnustu heimilisþörfum almennings’
nl. betri húshitun og lýsingu, og segir: >Kaupverð eldiviðar
Ijósmetis er orðinn sá skattur á landsbúum, sem tæplega verð
undir risið. Hann nálgast mjög kornvörukaupin að upphæð, °*
í reyndinni er eldsneytisöflun víða ómetanleg til verðs, þar
hún hamlar jarðrækt sveitanna og nota verður húsdýraáburð
brenslu. Engar líkur eru heldur til þess, að kol og steinolía *a
aftur svo í verði, að ekki verði afarkostir að nota.
Með því að áætla kaup eldiviðar og Ijósmetis 50 kr. W'.
hvern landsbúa um árið — og það er langt undir núvera11 ^
verði — nemur ársupphæðin 4,500,000 kr. (4*/2 mill.), en Þa^ ^
6°/o renta af 75 mill. kr., og ætti eftir því virkjun vatnanna me
smástöðvum, eftir því sem að framan er sagt, jafnvel að ve
eins álitleg, eins og að greiða þennan skatt.« ..
Höfundur á hér við það, sem hann hefur sagt á bls. 68, n ’’
»Reynsla sú, sem fengin er hjer af virkjun aflvatna i almenniu&
þarfir sýnir, að virkjunin er afardýr. Eftir skýrslum þeim, se
við hendina eru, virðist hver virkjuð hestorka hafa kostað 800-^
2000 krónur í Ijósstöðvum þeim, sem bygðar hafa verið,
það þrisvar til tíu sinnum dýrara en ætla mætti eftir reyns
grannþjóða vorra.« ^
Á sömu bls. gerir höf. ráð fyrir, að raforkan væri notuð *
menningsþarfir yfir landið þvert og endilangt, og að 2 me