Óðinn - 01.01.1936, Blaðsíða 34

34
Ó Ð I N N
fyrsti fyrir Vestur-ísafjarðarsýslu eina, því að áður
voru báðar Isafjarðarsýslur eitt kjördæmi.
Jóhannes sat á þrem þingum, 1903 — 1907. A þingi
voru þá aðeins tveir flokkar. Var Jóhannes enginn
flokksofstækismaður, en fylgdi þó heimastjórnarmönn-
um að málum. Skipaði hann þingsæti sitt með sóma,
þó að ekki beitti hann sjer mikið. Enda er mjer næst
að halda, að honum hafi verið skapi nær, að beita
sjer og kröftum sínum fyrir nytjamálum heima í hjer-
aði sínu, heldur en að standa í þingdeilum. Þó fylgd-
ist hann vel með í landsmálum og hafði á þeim
ákveðnar skoðanir.
Á þessum árum var komið upp sýslubókasafni fyrir
Vestur-ísafjarðarsýslu. Átti ]óhannes hugmyndina að
því; var það fyrst rætt á þing- og héraðsmálafundin-
um, styrkt af sýslusjóði og síðan borið fram á Alþingi
af Jóhannesi. Bókasafnið var á Þingeyri og var Jó-
hannes bókavörður til 1926. Á síðastliðnu ári var það
flutt að Núpi, þar sem héraðsskólinn er, til þess að
nemendur þar gætu notið þess.
Enn átti Jóhannes einna mestan þátt í því, að
hreppurinn árið 1928 náði kaupum á Þingeyri, sem
upphaflega var hjáleiga frá Söndum, en hafði verið
seld Þingeyrarkaupmanni, N. Chr. Gram, og var þá
undir umráðum landsbankans. Voru fleiri um boðið,
að vilja kaupa Þingeyri, og því torsóttara fyrir hrepp-
inn en ella að ná kaupunum, sem að sjálfsögðu var
eðlilegast og hagkvæmast fyrir sveilina. Taldi Jóhannes
sjálfur, að Þorbergur Steinsson, er þá var oddviti,
hefði gengið best fram í að kaupin náðust, en báðir
unnu þeir saman að því og tóku sjer til þess ferð á
hendur til Reykjavíkur.
Árið 1904 stofnuðu búendur í Þingeyrarhreppi
brunabótafjelag, sem nefnt var Verðandi, og starfaði
það þangað til Brunabótafjelag Islands var stofnað.
Var þá ekki lengur verkefni fyrir það, en það hafði
dafnað vel og safnað allríflegum sjóði. Sat Jóhannes
alla tíð í stjórn Verðandi, enda einn af aðalhvatamönn-
um að stofnun fjelagsins. Sjóði þess, sem er um
32 000 kr., hafði enn ekki til fullnustu verið ráðstafað,
en á síðasta fundi fjelagsins áður en Jóhannes andað-
ist, var kosin nefnd til að semja skipulagsskrá og átti
Jóhannes sæti í henni.
Auk þeirra starfa, er hjer hafa verið talin, hafði Jó-
hannes á hendi fjölmörg önnur opinber störf, því að
þeim þótíi jafnan vel komið í hans höndum, ef hann
gat bætt þeim á sig, og líkaði jafnan vel meðferð
hans á hverju starfi.
Árið 1891 var þjóðmálafundur haldinn að Kolla-
búðum í Barðastrandarsýslu og var Jóhannes þar, kos-
inn fulltrúi fyrir Þingeyrarhrepp. Þegar fasteignamats-
lögin voru sett, var Jóhannes skipaður í fasteigna-
matsnefnd og formaður hennar, og 1919 kosinn aðal-
virðingamaður Brunabótafjelags Islands. Þá var hann
skoðunarmaður þilskipa og ullarmatsmaður, og ef til
vill voru honum enn fleiri trúnaðarstörf falin, þótt jeg
hafi ekki heimild fyrir. Ennfremur var hann umboðs-
maður enskra togara á Vestfjörðum, því að hann
mælti á enska tungu, og sýnir það, að traust hans
náði lengra en til sveitunga hans einna, en þeim vann
hann aðallega sitt langa lífsstarf, með einlægum áhuga
á að verða sveit sinni að gagni og efla sæmd og
framfarir hjeraðsins. Því að Jóhannes var framfara-
maður og fús að breyta til hins betra, en þó með
skynsemd og gætni. Hann var sæmdur riddarakrossi
fálkaorðunnar.
Sterkasti þátturinn í starfi Jóhannesar var vand-
virkni og samviskusemi. Hann var drengur góður og
ríkur af samúð með þeim, sem miður máttu. Hann
var skapmaður, en þó viðkvæmur og stiltur vel, gleði-
maður í mannfagnaði og daglegri viðkynningu, en
yfirlætislaus í framgöngu. Hann var eljumaður og af-
kastamikill, bæði í iðn sinni og við opinber störf.
Heimildarmaður minn, sem þekti hann til hins síðasta,
skrifar, að hann »virtist ávalt ungur maður, var það
í anda«. Hann var góður og skyldurækinn heimilis-
faðir, og undi sjer best á heimili sínu hjá konu og
börnum, sem hann bar föðurlega umhyggju fyrir.
Kona Jóhannesar, sem enn lifir mann sinn, heitir
Sigurlaug Helga Samsonsdóttir. Hún er fædd 18.
nóv. 1856 að Bjarghúsum í Vesturhópi í Húnavatns-
sýslu. Foreldrar hennar voru Samson trjesmiður Sam-
sonsson og kona hans Osk Gunnarsdóttir, bæði vel
greind og valinkunn hjón. Flutfu þau um 1860 að
norðan að Rauðsdal á Barðaströnd og þaðan síðan
til Dýrafjarðar, og mun það hafa verið að tilhlutun
Hákonar Bjarnasonar, er þá var verslunarstjóri á
Þingeyri, og Samson unnið að húsasmíðum fyrir hann.
Um hríð var hann hreppstjóri í Þingeyrarhreppi, en
ljet af því 1885. Hann bjó á Granda, og síðast þar
sem kallað er á Ásgarðsnesi, rjett fyrir innan Þing-
eyri. Helga, sem hún aðeins er kölluð, er mæt og
merk kona og manni sínum samhent og samboðin í
hvívetna; fremur lág vexti, en fríð sýnum, greind vel
og einörð í tali. Hún var, sem áður segir, söngelsk
og hafði góða rödd sem fleiri systkini hennar og
ættfólk.
Hinn 17. febr. 1934 hjeldu þau hjónin gullbrúð-
kaup sitt, buðu til mörgum og veittu af rausn. Voru
þeim þann dag af sveitungum og vinum færðar minn-