Óðinn - 01.01.1936, Síða 76
76
Ó Ð I N N
um í hverjum, og voru tvö og tvö sæti andspænis
hvort öðru, og svo var miðgangur eftir endilöngum
vagninum. I þessum vögnum voru tómir emigrantar
(útflytjendur); voru engin þægindi í þeim vögnum.
Voru þarna fluttir þeir, sem verið höfðu á þriðja far-
rými skipsins. — I básnum mínum sátu hjá mjer 3
ungir menn, fremur illa til fara. Sparnaðar vegna, og
sökum ókunnugleika, hafði jeg í Grimsby keypt far-
miða á þriðja farrými frá Halifax til Winnipeg. —
Jeg heyrði, að þessir þrír básnautar mínir töluðu
saman tungu, sem jeg skildi ekkert í, og var jeg
lengi að hugsa um, hvaða mál þetta gæti verið, og
hjelt helst, að það væri eitthvert slafneskt mál. Jeg
fór að reyna að tala við þá ensku — en þeir skildu
ekkert í ensku. Jeg prófaði Norðurlandamálin og
þýsku og frönsku, en ekkert dugði. Þegar þeir raul-
uðu, fanst mjer mál þeirra ákaflega hreimfagurt, og
fanst mjer það minna mig á finsku, en ekkert skildu
þeir í sænsku, sem margir Finnar skilja og tala. Jeg
hafði á árunum 1902 og 1903 lesið málfræði og litla
lestrarbók í finsku, en síðan ekki litið í það mál og
algerlega gleymt því. Ein setning loddi þó í mjer úr
lestrarbókinni, spurning, og vildi jeg prófa hana. Jeg
sneri mjer að ungu mönnunum og sagði við þá:
»Seisottinkó korkealla kalliolla?« Þeir tóku viðbragð
af fögnuði, og síðan beljaði fram orðastraumur, sem
jeg auðvitað skildi ekkert í. Jeg hálfsá eftir, að jeg
hafði kastað spurningunni fram og gert þá vonblekta.
Jeg sá nú að þetta voru Finnar. Spurningin var svo
heimskuleg sem verða mátti, Vjer vorum á járn-
brautarferð um sljettlendi mikið, þar sem varla sást
þúfa, ömurlegt og ljótt, og grátt snjóföl þakti alla
sljettuna, og enginn vor allra fjögra hafði nokkru sinni
áður stigið fæti sínum á þetta land, en setningin úr
lestrarbókinni þýðir: »Stóðuð þið uppi á háu hæðinni
þarna?« — I þessu öngþveiti kom ung stúlka úr öðr-
um vagni og fór að tala við piltana. Svo sneri hún
sjer að mjer og spurði á sænsku, hvort jeg skildi
finsku. Jeg sagði henni sem var, og að þessi setning
væri það eina, sem jeg kynni í finsku; hefði jeg að
eins verið að prófa, hverrar þjóðar þeir væru. —
Hún sagði þeim þetta og svo varð hún túlkur, og
hlógum vjer nú dátt að þessu, og urðu þeir brátt
góðir kunningjar mínir.
Ferðinni var nú haldið áfram allan daginn gegn um
Nova Scotia. Jeg vissi ekki að þeir, sem á þriðja
farrými væru, mættu ganga í gegn um alla lestina,
og kaupa mat í matarvagninum. Jeg þorði mig ekki
að hreyfa og sat matarlaus og vatnslaus allan sólar-
hringinn, til kl. 9 næsta dag. Þá var komið til Mon-
treal og þar átti að skifta um lest. Jeg kvaddi Finn-
ana mína, því að þeir ætluðu ekki lengra. í Montreal
var klukkustundar viðdvöl og þar fjekk jeg mjer
morgunverð á járnbrautarstöðinni. Svo fluttist jeg inn
í nýja lest. Þjónn, sem jeg fjekk til að bera dót mitt,
setti það, og mig, inn í fallegan vagn með »stoppuðum«
sætum, -og minti það mig á annað farrými á dönskum
járnbrautum. Jeg sýndi honum farseðil minn og kvaðst
víst ekki eiga þar að vera. En hann sat við sinn keip
og sagði »all right« hvað eftir annað, og fór svo.
Jeg fór nú að leita að »emigranta«-vögnunum, með
trjebekkjunum, en fann þá hvergi. Svo brunaði lestin
af stað, og jeg sat í þessum fína vagni. Síðan kom
lestarstjórinn. Jeg sagði honum, að jeg vissi ekki hvar
jeg ætti að vera, jeg væri víst á skökkum stað. Hann
skoðaði farseðil minn, sagði síðan »all right«, og fór.
Seinna komst jeg að því, að frá Montreal er engin
skifting á farrýmum. — Jeg hafði ekki setið þarna
lengi, þegar Wafson, vinur minn, gekk í gegn um
vagninn. Hann kvaðst hafa leitað að mjer daginn áður
og haldið, að jeg hefði orðið strandaglópur í Halifax,
en honum hafði ekki dottið í hug, að jeg væri í
»emigranta«-vagni. Hann flutti sig svo til mín og við
höfðum iveir klefa saman, Nú fjekk alt annan svip.
Hann leiðbeindi mjer inn í matarvagninn og borðaði
jeg þar með þeim frændum og fleirum, kunnugum frá
skipinu. Þelta var hraðlest, og nam að eins staðar í
stærstu borgum. Mjer þótti einkennilegt landslagið
meðfram Lake Superion. Vatnið öðru megin og hinu
megin háar klettahæðir með litlum gróðri, að eins
stöku kræklulegum trjám í klettasprungunum. Það var
nú haldið áfram allan þriðjudaginn og miðvikudaginn
viðstöðulaust. Jeg var farinn að kunna vel við mig
og fanst mjer jeg eiga heima í lesfinni. Watson og
frændi hans ætluðu til lítils bæjar í fylkinu Ontario
sem heitir Ignace. Um kvöldið, og fram til kl. 3,
töluðum við Watson saman um alvarleg mál, og kl. 3
skildum við. Jeg fylgdi honum út á stjettina. — Síðan
fór jeg strax aftur inn í lestina. — Jeg saknaði vinar
míns mikið og var í meyru skapi. Hann var orðinn
svo inngróinn hjarta mínu, eins og við hefðum þekst
í mörg ár. — Mjer fanst alt í einu jeg vera orðinn
svo einmana. En eftir dálitla stund tók jeg eftir
tveimur ungum mönnum, sem höfðu verið með frá
Montreal. Þeir töluðu þýsku og höfðu sárabindi á
báðum höndum. Jeg hafði ekki gefið þeim mikinn
gaum, og þeir hjeldu sig mjög út af fyrir sig. Þeir
höfðu sofi-ð um nóttina, meðan við Watson vorum að
tala saman. Nú sá jeg að þeir voru vaknaðir, og sá
að bindið var dottið af hendinni á öðrum þeirra. Þeir