Óðinn - 01.01.1936, Page 84

84
O Ð I N N
Á kvöldfundinum (nýársdagskvöld) átti Sheerwood
Eddy að halda aðal-ræðuna. Jeg var ákaflega forvit-
inn að sjá þann mann og heyra, því að jeg hafði
árið áður lesið um ferðir hans í Kína og Indlandi,
þar sem hann hafði talað fyrir þúsundum af heiðnum
stúdentum við ýmsa háskóla í þeim löndum, og haft
mjög blessunarrík áhrif. ]eg hafði fylgst með þessu
ferðalagi hans og sagt frá honum á fundum í K. F.
U. M, og einu sinni eða tvisvar höfðum vjer í bibllu-
lestri beðið fyrir honum. — ]eg hafði lesið um hina
hrífandi mælsku hans; að hann hefði haldið fundi
fyrir alt að 10,000 stúdentum, sem hlustuðu á hann
í dauðaþögn með mestu athygli. Nú átti jeg að fá að
sjá hann og hlusta á hann, og þótti mjer það stór
atburður í Iífi mínu. — Jeg varð því allur að augum
og eyrum, þegar forsetinn, John R. Mott, hafði kunn-
gert, að nú ætti Sheerwood Eddy að taka til máls.
En fram að borðinu kom heldur lítill maður, og
byrjaði að tala. Jeg hafði hugsað mjer hann færa
mikla persónu, en þessi maður hóf mál sitt mjög
hægt og látlaust. Jeg varð ergilegur við sjálfan mig,
að eyrun hefðu blekt mig, því að þetta gæti ekki
verið Sheerwood Eddy, hinn frægi mælskumaður,
en eftir svo sem 6—7 mínútur hafði hann náð svo
miklum andlegum tökum, að jeg fann, að allir sátu
eins og agndofa og hlustuðu hugfangnir. Eftir 10 mín.
varð jeg viss um, að þetta gæti enginn verið annar
en Sheerwood Eddy sjálfur. — Þetta varð ákaflega
stór stund. —
Þegar kvöldsamkoman var úti, og jeg var að tala
við einhverja á pallinum, kemur alt í einu upp á
pallinn ungur stúdent, gengur rakleift til mín og segir
á ensku: »Eruð þjer ekki Friðrik Friðriksson frá
íslandi?c Jeg fátaði því. Þá sagði hann á dönsku:
»Þetta sýndist mjer; mjer fanst jeg þekkja yður!«
Jeg horfði á hann. Hann hjelt áfram: »Já, þjer þekkið
mig auðvitað ekki, en við vorum saman eitt kvöld í
K. F. U. M. í Álaborg haustið 1901«. — »Þá ert þú
ef til vill Anton Andersen?* sagði jeg. — »Já«, sagði
hann, og roðnaði af gleði yfir því, að jeg mundi nafn
hans. — Hafði hann verið einn af þeim, sem jeg
kyntist í Álaborg, kvöldið, sem sagt er frá í fyrra
bindi »Starfsáranna« (bls. 185). Árið eftir (1902),
þegar jeg kom til Álaborgar aftur, fjekk jeg að vita,
að Anton Andersen væri farinn, ásamt foreldrum sín-
um, til Ameríku, og síðan hafði jeg ekkert um hann
heyrt. — Það var ekki lítill fögnuður í mjer, að hitta
hann aftur, og að finna að eldurinn, sem það minnis-
stæða kvöld hafði biossað upp í sálu hins unga drengs,
hafði haldist við, og að hann ætlaði að vígja líf sitt
Guði sem kristniboði. Hann var ákveðinn í því, að
fara til Sudan, og var nú að ljúka við læknisfræði-
nám. — Þarna á fundinum var heitmey hans, sem
einnig var dönsk, og stundaði læknis- og hjúkrunar-
fræði. — Jeg var mikið með þeim á milli funda
þessa dagana. — Þegar jeg var kominn heim til mín,
settist jeg við að semja það, sem jeg ætlaði að flytja
næsta dag. Jeg vann að því með kappi til kl. 5 um
morguninn, og hafði æft mig sem best að flytja það
þannig, að flutningur þess tæki nákvæmlega 15 mín.
Næsta dag, 2. janúar, hugsaði jeg mikið heim, því
að þá var afmælisdagur K. F. U. M. — Á tilsettum
tíma kom jeg í »Fyrstu lúthersku kirkjuna*. Var hún
troðfull af fólki. í byrjun var það auglýst, að enginn
mætti tala lengur en 10 mínútur, og þófti mjer það
leitt, því að mjer var ómögulegt að stytta ræðuna,
eða jeg treysti mjer ekki til þess málsins vegna.
Þess var og stranglega gætt, að enginn talaði lengur
en í 10 mín. Fundarstjóri gaf aðvörunarmerki þegar
eftir var 1 mín., og svo aftur að tímanum loknum;
og varð þá ræðumaður að þagna, þótt hann væri í
miðri setningu. Svo kom röðin að mjer, og talaði jeg
heldur hraðara en jeg hafði ætlað mjer. Samt átti jeg
dálítið eftir, þegar seinna merkið var gefið, en jeg
hneigði mig og ætlaði að fara niður af pallinum, en
þá kölluðu margar raddir neðan úr kirkjunni og báðu
um að jeg mætti halda áfram; var þá bætt við mig
2 mínútum, og lauk jeg þá við það, sem eftir var.
Jeg var satt að segja mjög glaður með sjálfum mjer
yfir þessu; mjer fanst jeg aldrei hafa orðið fyrir meiri
sæmd.
Eftir fundinn kom til mín sænskur prestur þar í
borginni og bauð mjer á kvöldsamkomu í sænsku
kirkjunni þar í borginni, og með því að það kvöld
var enginn fundur í samkomuhúsinu, þáði jeg boðið.
Þar voru saman komnir um 80 stúdentar af sænsk-
um ættum, sem voru á stóra fundinum sem fulltrúar.
Samkoman var haldin í kjallarasal kirkjunnar, og var
mjög skemtileg. Söfnuðurinn sænski stóð fyrir boð-
inu og var drukkið kaffi og haldnar margar ræður.
Jeg var beðinn að tala, og fanst mjer það auðvelt,
að mega tala »skandinavisku« (dönsku með norsk-
sænskum hreim).
Næsta kvöld þar á eftir, kl. 8, hjelt forsætisráðherra
Bandaríkjanna, William Jennings Bryan, mikla og
snjalla ræðu. Jeg býst við að hann sje mesti mælsku-
maður, sem jeg hef hlustað á, enda var hann frægur
fyrir mælsku sína. Hann var all-hár maður, og sjer-
lega höfuðstór, með nokkuð stórskorið andlit, og stór-
myntur, en brosið hans var svo heillandi fagurt, að