Andvari - 01.01.2004, Page 61

andvari
AUÐUR AUÐUNS
59
Undirbúnar voru viðamiklar tillögur í efnahagsmálum sem stjórnin
lagði fram í frumvarpsformi þegar þing kom saman eftir hlé snemma
árs 1960 og tókst í öllum aðalatriðum að framfylgja þeim á tólf ára
stjómartíma. í stórum dráttum snerust aðgerðirnar um eftirfarandi:
Tekin var upp raunhæf gengisskráning miðað við að útflutningsfram-
leiðslan bæri sig án bóta eða styrkja, tryggingabætur voru stórauknar
og nýttar lagaheimildir til að greiða niður ýmsar nauðsynjar, tekju-
skattur var felldur niður af almennum launatekjum, verulega var dreg-
ið úr innflutningshöftum og vísitölukerfið afnumið en frjálsir samning-
ar á vinnumarkaðinum óhindraðir - með því var rofin víxlhækkun
kaupgjalds og verðlags sem undanfarið hafði keyrt áfram verðbólgu-
hjólið.
Til þess að tryggja hallalausan ríkisbúskap var lögfestur nýr gjald-
stofn - 3% söluskattur á vörur og þjónustu. Þann 20. febrúar varð
frumvarp ríkisstjórnarinnar um efnahagsúrbætur að lögum á Alþingi
og heitið Viðreisn varð fólki munntamt. Ekki skyldi tjaldað til einnar
nætur því meginstefið var að efnahagslíf þjóðarinnar kæmist á traust-
an og viðunandi grundvöll til framtíðar. Stjómin hafði 33 þingmönn-
urn á að skipa móti 27 manns í stjórnarandstöðu og í efri deild sátu 20
þingmenn.
I þingdeildum voru samsvarandi nefndir og þar eð mun færri þing-
menn voru í efri deild en þeirri neðri komu meiri nefndastörf á efri-
deildarmenn. Auður Auðuns var allan þingtíma sinn í menntamála-
nefnd og um skeið formaður hennar; enn fremur var hún í heilbrigðis-
°g félagsmálanefnd og um tíma í iðnaðamefnd deildarinnar. Framan af
þingsetu sinni var Auður fremur hljóðlátur þingmaður, aldrei langorð
en gagnorð, ótrauð sem ræðumaður og gat verið hörð í hom að taka.
Eftir að hún komst í stjómarandstöðu (1971-1974) mætti segja að hún
hafi færst í aukana og haft sig meira í frammi.
Auður var eitt sinn spurð hvort eitthvað hafi orðið henni öðrum
málum fremur minnisstætt frá árunum á þingi. Af mörgu væri vissu-
^ega að taka en efst í huga sér yrði „samningurinn um lausn landhelgis-
deilunnar við Breta 11. mars 1961 þegar viðurkenning fékkst á 12
mdna fiskveiðilögsögu íslendinga,“ og bresk herskip hættu aðgerðum
§egn íslenskum skipum á fiskimiðunum umhverfis landið. Hernaðar-
aðgerðir Breta að þessu sinni höfðu staðið allar götur frá 1. september
1958 þegar gildi tók reglugerð um útfærsluna. Stækkun fiskveiðilög-
sogunnar var lífsnauðsyn fyrir íslensku þjóðina og lausn deilunnar við