Andvari - 01.01.1929, Page 91

Andvari
Fiskirannsóknir
87
koin upp úr sjó«. — Fimmti þekkti hvalurinn var
»Króka«, sem »var langreyður og fekk nafn af horninu;
var það með hærra móti og krókbogið aftur á«.
• Hvalkálfar þeir, er hér veiddust, voru af ýmsum
stærðum og deyddir á mismunandi tíma: Hornfiskakálfar
stuttir og digrir, með mjög þykku spiki og rengi, frá
14—20 áln., að undanskildum þeim eina, sem var 12
áln. — Langreyðarkálfar 22—26 áln., hvítir á kvið, með
þynnstu spiki. — Hafreyðarkálfar, stórir og feitir, blá-
gráir á kvið, 28—33 áln. á lengd; þó hefir einn fengizt
36 áln. langur, var hann talinn hálffiski (2 ára). — Qeir-
reyðarkálfar einnig stórir og feitir«.
Um veiðarnar farast Gísla þannig orð:
»Það er langt síðan Arnfirðingar byrjuðu á hvala-
veiðum, sagt, að þeir hafi byrjað á þeim fyrstir manna
hér á landi, um 1600, enda hafa þeir líka haldið þeim
lengst við, þvi að Matthías Ásgeirsson, bróðir minn,
veiddi síðast hval í október 1896.
Það hefir verið sagt, að Einar hvalamaður á Tjalda-
nesi og Ólafur hvalamaður, síðast í Hvestu, hafi streng-
járnað, sem kallað var, þannig, að strengur hafi verið
fastur i skutlinum og endinn verið hafður fastur í tírónu
skipi, er til veiðarinnar var haft, margar tunnur hafðar
á strengnum fram af skipinu og jafnvel hrísbyrðar, og
hvalurinn svo látinn draga þetta, þar til hann mæddist
og dó, og hafi mjög sjaldan tapazt með þessari aðferð.
Talið er, að þeir hafi fengið styrk hjá Danastjórn til
téðs útbúnaðar.
19. aldar veiðin var þessi:
Til veiðinnar var hafður léttur og ganggóður tveggja
rúma bátur (»vöðubátur«) með föstum plitti, með lista
að ofan, f barka bátsins og bita yfir barkann að framan,
með gróp í miðju; var það haft til þess, að skullari gæti