Andvari - 01.01.1895, Blaðsíða 149
119
ínnar, er beinlínis skipi svo fyrir, að hið æðsta vald
innanlands skuli á ábyrgð ráðgjafans fengið i liend-
ur landshöfðingja, sem Tconungur sTcipar og liefur að-
■setur sitt i landinu sjálfti; færir Hansen töluverðar
líkur til þess, að þessi ráðstöfun ráðgjafans á lands-
höfðingjaembættinu muni töluvert hafa stutt að því,
að Fensmark var haldið svo lengi í embætti. Fyrir
þessi afbrigði frá stjórnarskránni teiur hann alþingi
liafa formlega ástæðu og heimild til málshöfðunar
gegn ráðgjafanum, en þrátt fyrir það vill hann ekki
ráða þinginu til slfkrar málshöfðunar, bæði sökum
þess, að erfitt myndi að sanna, hvort ráðherrann
hafi notað áhrif sín á hinn setta landshöfðingja, til
þess að aptra því, að gengið yrði að Fensmark, og
svo hins, hve ákvarðanir stjórnarskrárinnar um það,
livernig slíkt mál eigi að hötða, eru ónógar og
myndi geta valdið miklum formlegum erfiðleikum
að því er snertir upplýsingar í málinu (Alþt. 1889
€. bls. 545—48).
Það er víst óhætt að fullyrða, að landið myndi
aldrei hafa beðið þetta fjártjón, ef yfirboðarar Fens-
inarks hefðu gætt skyldu sinnar gagnvart honum,
en samt sem áður leizt þinginu 1889 ekki að fara
lengra út í mál þetta, er það liafði fengið skýrslu
Hansens, og féll stórmál þetta þannig niður, án þess
aö landssjóður fengi nokkrar frekari bætur. En marg-
ir, bæði þingmenn og aðrir, munu hafa séð enn bet-
ur eptir en áður, hve lítill veigur er i 2. og 3. gr.
stjórnarskrárinnar.
Samkvæmt undirtektum ráðgjafans og þessari
skýrslu Hansens var það ljóst, að ekki myndi til
neins fyrir alþingi að beiðast þess, að ábyrgð væri
gjörð gildandi á hendur landshöfðingjum þeim, er
lijer áttu hlut að máli, eða búum þeirra. Ráögjaíinn