Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1929, Side 102
292
Quðm. Friðjónsson og viðnámið.
IÐUNN
það, sem aðrir hafa reynt á undan henni. Hamingjan
veit, að slíkar hvatningar þurfa ekki að standa í sam-
bandi við neitt vantraust. Það er nú einu sinni svona,
að ekkert er örðugra en að finna upp nýjungar frá rót-
um. Það mætti virðast^ furðulegt, að menn skyldu ekki
hafa uppgötvað það á Islandi, að nautgripum væri holl-
ara að fá sæmilega birtu inn í fjósin en kúldrast nærri
því í niðamyrkri allan veturinn. Það mætti virðast und-
arlegt, að menn skyldu ekki uppgötva, að hestum kæmi
betur að einhvern tíma væri mokað úr húsum þeirra —
og hefir þó margur Islendingur viljað láta hestinum sín-
um líða vel. Það mætti virðast undarlegt, að hafa ekki
uppgötvað, að kenna mátti hundum að draga sleða yfir
fannbreiður með ótrúlegri byrði á sleðanum. Furðuefnin
eru ótæmandi, nema fyrir þann, sem veit, að það þarf
afburðasnilling til þess að skapa hugsun, sem er ný
frá rótum — og vænan hóp af framgjörnum mönnum,
sem ekki hafa átrúnað á íhald, til þess að hafa við
hann samvinnu og sjá um, að hugsunin sé reynd og
eigi látin falla í geymsku. Um hugsanir á það eigi síður
við en um menn, að eigi er þrautalaust að láta þær fæðast.
Guðmundur Friðjónsson hefir ritað góða sögu, er
hann nefnir »Gamla heyið*. Það er langt síðan ég hefi
lesið hana, en ég held að hún sé mér svo minnisstæð.
að ég muni naumast fara rangt með efni hennar. En
sagan er um gamlan bónda, sem barist hafði við örðuga
veðráttu með kotungslegum tækjum meira en meðal
mannsæfi. Otti hans við bágindin, sem hann sífelt sá á
öðru leiti frá sér og lágu eins og úlfar fyrir honum, ef
hann gaf þeim færi á sér, hafði smogið inn í sál hans
og mótað hverja hans hugsun. Hann varði sig ógnum
framtíðarinnar og öryggisleysi með því að gæta þess að
eiga stöðugt gamalt hey. Hann vitjaði um það daglega,
enda þótt hann væri orðinn blindur og farinn að kröft-
um. Hann strauk það og klappaði því, eins og vaeri
það lifandi verndarvættur. Hann þorði aldrei að breyta
neitt til um búskaparhætti, en setti trú sína á gamla heyið.