Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1929, Page 132

322
Bælíur 1928.
IÐUNN
Fyrsta sagan, „Nágrannar", er jafnframt lengsta sagan og veiga-
mesta. En ótrúleg er hún í meira lagi, og mjög virðist mér það
hæpið, að höf. fái lesendurna til að trúa á raunveruleik persón-
anna og atferlis þeirra. Ótrúleg er meðferð oemings á systur sinni,
ótrúleg hefnd hans á Asbirni, ótrúleg réttarhöldin og framkoma
persónanna þar. Að þessu sleptu er sagan allvel sögð, stíllinn
lipur og eðlilegur — að undanskildum nokkrum mállýtum, sem
flest hefði mátt leiðrétta í próförk — og persónulýsingar ekki
óskýrar.
Önnur sagan, — „Hjónaskilnaður11, um Stjána „tilfinningamann-
inn“, og kerlingu hans, hana Stjönu, er heldur ekki sem trúlegu6t
að efni til. Stjáni er, sem sagt, tilfinninganraður og orðinn lsiður
á kerlingu, sem satt að segja er engin blómarós. Svo kemur hann
einn góðan veðurdag og tilkynnir henni, að hann ætli að skilja
við hana og fá sér aðra — „sem hjartað þráir". Kerling snýst
þannig við, að hún lúber karl sinn, en eftir á iðrast hún sáran og
arkar nú af stað þeirra erinda að biðja til handa karli sínum
stúlkunnar, „sem hjartað þráir". Maður skyldi nú ætla að þetta
væru ekki hversdagsatburðir í íslenzku sveitalífi, en með þetta efni
fer höf. svo vel, að ekki kemur að sök. Lesandinn gleymir því,
hve rás viðburðanna er ómöguleg, og skemtir sér kostulega undir
lestrinum. Sagan er bráðskemtileg; það er spriklandi fjör í frá-
sögn og stfl, samtölin ágæt og persónurnar ljóslifandi. Þetta er
tvímælalaust bezta sagan í bókinni, þótt hún sé ekki mjög veigamikil.
Síðasta sagan, „Ingeborg“, er ekki sennilegri en hinar, nema
síður sé. Fáir munu geta skilið þann mann — ungling um tvítugt
— sem er á Ieiðinni til stúlkunnar, er hann ann hugástum, en
snýr aftur fyrir það eitt, að það dettur í hann alt í einu, að ást
þeirra kunni að fölna með árunum, fer síðan eitthvað út í busk-
ann og gerir aldrei framar minstu tilraun til að nálgast hana. Ann-
ars er sagan slétt og feld, og víða vel að orði komist.
Engan stórsigur hefir Brekkan unnið með þessari bók, en við
hann eru þó tengdar vonir. En alt bendir á, að hann sé einn
þeirra manna, sem skrifa til þess að skoða og kanna, en hvorki
til að refsa eða lækna — þeirra, sem ekkert erindi virðast eiga
inn á orustuvöll lífsins annað en það að bregða upp skuggamynd-
um. Það getur náttúrlega verið bæði ánægjulegt og Iærdómsríkt að
fylgja glöggum athugara um völundarhús mannlífsins og skoða
myndir af náunganum í meira eða minna broslegum stellingum. En