Tímarit lögfræðinga - 01.10.2004, Side 128
2.2.3 Grunnregla 36. gr. EES-samningsins
Dómstóllinn skýrir inntak 36. gr. EES-samningsins og tengsl greinarinnar
við reglugerð 2408/92 áður en hann víkur að einstökum málsástæðum aðila.
Hljóðar 1. mgr. 36. gr. svo:
Innan ramma ákvæða samnings þessa skulu engin höft vera á frelsi ríkisborgara
aðildarríkja EB og EFTA-ríkja til að veita þjónustu á yfirráðasvæði samningsaðila
enda þótt þeir hafi staðfestu í öðru aðildarríki EB eða EFTA-ríki en sá sem þjónustan
er ætluð.
í samræmi við fordæmi EB-dómstólsins á sviði frjálsrar þjónustustarfsemi
túlkar EFTA-dómstóllinn 36. gr. EES-samningsins svo, að í henni felist ekki
aðeins bann við mismunun á grundvelli þjóðemis eða búsetu heldur einnig bann
við ráðstöfunum sem hindra þjónustustarfsemi á EES, óháð því hvort þær ná
jafnt til þjónustu sem innlendir aðilar og aðilar frá öðrum EES-ríkjum veita.14
Ráðstöfun sem bannar eða gerir það erfiðara að veita þjónustu milli EES-ríkja
samanborið við þjónustu innan eins EES-ríkis felur í sér hindrun.15
Samkvæmt 38. gr. EES-samningsins heyrir þjónusta á sviði flutninga ekki
undir ákvæði 36. gr. hans heldur þau ákvæði sem er að finna í 6. kafla samn-
ingsins. Er í 47. gr. EES-samningsins vísað til XIII. viðauka varðandi sérstök
ákvæði um allar tegundir flutninga, þ.m.t. flugþjónustu. I viðauka XIII er m.a.
að finna tilvísun til reglugerðar 2408/92 um frelsi til flugþjónustu. I reglu-
gerðinni er mælt fyrir um með hvaða hætti frelsi til flugþjónustu skuli tryggt.
EFTA-dómstóllinn skýrir samband reglugerðar 2408/92 svo, að inntak 36. gr.
EES-samningsins eigi einnig við á sviði flugþjónustu þar sem túlka beri reglu-
gerð 2408/92 í ljósi hinnar almennu reglu 36. gr. EES-samningsins. Er þessi
skýring í samræmi við fordæmi EB-dómstólsins þótt ekki sé sérstaklega vísað
til þeirra í dóminum.16
14 Sjá málsgrein 28 í dóminum. Vísar EFTA-dómstóllinn í þessu sambandi til máls nr. C-76/90
Manfred Ságer gegn Dennemeyer & Co. Ltd, 1991, ECR 1 -4221. málsgrein 12. Þar segir: „It should
first be pointed out that Article 59 of the Treaty requires not only the elimination of all
discrimination against a person providing services on the ground of his nationality but also the
abolition of any restriction. even if it applies without distinction to national providers of services and
to those of other Member States, when it is liable to prohibit or otherwise impede the activities of a
provider of services established in another Member State where he lawfully provides similar
services". Þá vísar dómstóllinn einnig tilmáls nr. C-205/99 Analir, 2001, ECR1-1271, málsgrein 21.
15 Sjá í þessu sambandi t.d. mál nr. C-381/93 Framkvœmdastjórnin gegn Frakklandi, 1994, ECR
1-5145, málsgrein 17. Þar segir: „In the perspective of a single market and in order to permit the
realization of its objectives, that freedom likewise precludes the application of any national
legislation which has the effect of making the provision of services between Member States more
difficult than the provision of services purely within one Member State“.
16 Sjá dóm EB-dómstólsins í málinu nr. C-447/99 Framkvœmdastjórnin gegn Italíu, 2001, ECR 1-
5203, málsgrein 11 og mál nr. C-361/98 Ítalía gegn framkvœmdastjórninni, 2001, ECR 1-385,
málsgrein 32.
422