Tímarit lögfræðinga - 01.10.2004, Qupperneq 142

í 3. viðbæti er vísað til fríverslunarsamningsins með þessum hætti:
Ákvæði 1. gr. bókunar nr. 6 við samninginn milli Efnahagsbandalags Evrópu og
Lýðveldisins Islands sem undirritaður var 22. júlí 1972.
Eins og áður segir settu ESA, framkvæmdastjórnin og íslenska ríkið fram
athugasemdir um heimildir EFTA-dómstólsins til að túlka bókun 9 EES.
Athugasemdir íslenska ríkisins komu fyrst fram í munnlegum málflutningi.
Islenska ríkið skýrði ákvæði EES-samningsins og bókunar 9 svo að bókun-
in væri í heild sinni tekin undan valdsviði EFTA-dómstólsins. Byggði íslenska
ríkið afstöðu sína einkum á því að bókun 9 EES fæli í sér sérreglur innan EES-
réttarins. Var viss samhljómur á milli málflutnings Islands í þessu máli og mál-
flutnings Noregs í málinu nr. E-2/94 Scottish Salmon. Þar kom m.a. fram að
bókun 9 EES fæli í sér sérreglur um fisk og sjávarafurðir, sbr. 3. mgr. 8. gr. og
20. gr. EES-samningsins, og önnur ákvæði samningsins ættu því ekki við um
fisk og sjávarafurðir nema það væri sérstaklega tekið fram. Skyldur samn-
ingsaðila á sviði ríkisstyrkja væru líkar þeim skyldum sem gert hefði verið ráð
fyrir í þeim tvíhliða fríverslunarsamningum sem EFTA-ríkin hefðu gert við
Efnahagsbandalag Evrópu. Þá ættu markmið EES-samningsins um einsleitni og
sömu samkeppnisskilyrði ekki við þar sem reglur bókunar 9 EES væru ekki
efnislega hinar sömu og í bandalagsrétti.
ESA dró á hinn bóginn þá ályktun af a-lið 2. gr. EES-samningsins og 1. og
34. gr. stofnanasamningsins að EFTA-dómstóllinn væri bær til þess að úrskurða
um bókanir samningsins nema kveðið væri á um annað í ákvæðum viðkomandi
bókana. Það leiddi af 3. mgr. 8. gr. EES-samningsins að vörumar sem bókun 9
EES tæki til félli ekki undir almenn ákvæði hans. Þess í stað hefði sérstöku
fyrirkomulagi verið komið á með bókun 9 EES, s.s. um tollamál og ríkisstyrkja-
og samkeppnismál. Deilum varðandi þessar skuldbindingar mætti skv. 6. gr.
bókunar 9 vísa til sameiginlegu EES-nefndarinnar og eftir atvikum beita 114.
gr. EES-samningsins. Þegar deilur um ákvæði bókunar 9 EES féllu undir sér-
ákvæði af þessu tagi varðandi lausn deilumála kæmi það í hlut samningsaðila
sjálfra að leysa deiluna. Vísaði ESA til málflutnings síns í málinu nr. E-2/94
Scottish Salmon þar sem ESA hélt því fram að stofnunin væri ekki valdbær til
að beita ríkisstyrkjareglum bókunar 9 EES.53 Varðandi heimildir EFTA-dóm-
stólsins til að túlka bókun 9 EES í því máli sem hér er til umfjöllunar tók ESA
þó fram að öll ákvæði bókunar 9 EES féllu ekki utan hins almenna fyrirkomu-
53 í niálflutningi sínum í málinu nr. E-2/94 Scottish Salrnon benti ESA m.a. á að bókun 9 hefði að
geyma sérreglur um ríkisstyrki. Samkvæmt 5. gr. stofnanasamningsins þyrfti að líta til 24. gr. hans
þegar valdsvið ESA til að fjalla um ríkisstyrki væri afmarkað. I 24. gr. stofnanasamningsins væri
að finna sérreglur um valdheimildir stofnunarinnar á sviði ríkisstyrkja en þar væri ekki vísað til
bókunar 9 EES. Þá mætti ráða það af orðalagi bókunar 9 EES, sérstaklega 6. gr. hennar og sam-
eiginlegu yfirlýsingarinnar um túlkun 4. gr. bókunar 9 EES, að ESA hefði ekki lögsögu til að fjalla
um ríkisstyrki í sjávarútvegi.
436