Búnaðarrit - 01.01.1938, Blaðsíða 58
52
BÚNAÐARRIT
lömbin frá 1934 og 1935. Hvernig má það vera? Það ligg-
ur beint við að álíta, að sá hluti stofnsins, sem minnsta
mótstöðu hefir, deyi á fyrstu misserum veikinnar.
Þar sem dauðinn á öllum bæjunum, sem nefndir eru
í töflunni, er mestur á árunum 1935—193G, þá eru þau
lömb, sem sett eru á haustið 1936, undan fé, sem hefir
haft meiri mótstöðu gegn veikinni og virðast hafa erft
mótstöðukraftinn. Aftur á móti eru lömbin, sem sett
voru á haustin 1934 og 1935 komin af upprunalega
stofninum að inestu óbreyttum, enda fellur jafn mikill
hluti af ásetningi þessara ára. Sama er að segja urn
hrútana. Hinir mótstöðuminnstu drepast fyrst, svo að
lömbin frá síðari árunum hafa meiri líkur til að vera
komin af þeim hrútum, sem meiri inótstöðu hafa,
jafnvel þótt ekkert eftirlit sé liaft með því. Auk þessa
eru bændur þegar búnir að finna út þá reglu, að ekki
má setja á lömb undan hrút, sem hefir farizt.
III.
Þótl undangengnar athuganir íjalli mest um kyn-
fasta og erfanlega mótstöðu hjá fénu, þá útilokar það
alls ekki þann möguleika, að féð geti fengið mótstöðu
á annan hátt, t. d. þannig, að sumt féð sýkist aðeins
létt, en batni síðan aftur og hafi þá áunnið sér mót-
stöðu gegn frekari sýkingu. Eins er vel mögulegt, að
mæðiveikissóttin í heild taki breytingum, með því að
eins og kunnugt er, hægt er að magna og draga úr sótt-
um með ýmsu móti, og eftir því sem fleira af fénu
hefir fengið mótstöðu í sig, minnkar jarðvegurinn fyr-
ir sóttina og þá kannske styrkur hennar um leið.
Enskur maður (Topley) hefir fært sönnur á það
með dýratilraunum, að sóttir magnist mjög við það,
að heilbrigð, móttækileg dýr eru sett inn í hóp af dýrum,
sem eru nýbúin að ganga í gegnum veiki, liafa lifað
hana af og eru hætt að hafa nokkur sjúkdómsein-
kenni. í þessu tilfelli sýkjast auðvitað nýkomnu, heil-