Búnaðarrit - 01.01.1938, Blaðsíða 192
184
BÚNAÐAllRIT
fyrir höndum með jarðyrkju og sauðfjárrækt í hérað-
inu. Þetta varð til þess að annað bú var sett á lagg-
irnar i Góðvon, árið 1930. Það starfar aðallega fyrir
samnefnt hérað eða hina fornu Vesturbyggð. Bæði búin
hafa sama verkefni. í fyrstu var þó búið í Góðvon í,
umsjá eins Grænlendings, sem fékk nokkurn styrk frá
stjórninni. Vegna ýmsra örðugleika varð hann að
hætta við rekstur búsins 1934 og þá var Sigurður
Stefánsson sendur þangað, sem síðan hefir stjórnað,
búinu af mikluin dugnaði, svo til fyrirmyndar er. Ann-
ars er verkefni búsins hið sama og í Júlíanavon. Ný-
býlin í Vesturbyggðinni eru stofnuð frá þessu búi. Hið
fyrsta þeirra var reist 1935. Nú hefir verið nefnt hið
mesta af því, sem frá þess opinbera háll'u hefir verið
gert til umbóta búnaði á Grænlandi.
Frumskilyrði til búnaðar á Grænlandi. — Landslag
er hrjóstrugt, meginhlutinn fjöll, nakin og ber, eða
jöklar og ísbreiður. Nokkurt láglendi er þó, en það er
hæðótt og grýtt. Bezt gróðrarskilyrði eru þar sem fjöll
skýla á alla vegu fyrir hafstonnum og jökulvindum.
I hinum fornu byggðum eru allstór svæði þannig löguð.
Þar voru aðalbyggðir hinna íslenzku landnámsmanna..
Víða er um lík minni svæði .að ræða, jafnvel í Norður-
Grænlandi. Öll þessi skýldu svæði eru tiltölulega lítil
í samanburði við stærð landsins. Þeim hrósa ferða-
menn, því þau eru fögur og gróðrarrík, samanborið
við auðnirnar allt í kring. 1 sumum ferðasögum lítur
hinsvegar þannig út, sem allt Grænland sé sem þessir
litlu gróðursælu blettir, en það er misskilningur.
Jarðvegur er nær allstaðar grýttur á Grænlandi, að
undanteknum litlum mýrablettum til og frá. Mýrarnar
eru grunnar, oftast eigi ineira en 20 til 30 cm., mosa-
vaxnar, svampkenndar. Undirlagið er möl, leir eða
klöpp. Erfitt er að ræsa þessar mýrar, harðvelli er víð-
ast grýlt, aðeins örsmáir blettir grjótlausir. Allmörg.
sýnishorn aí' grænlenzkum jarðvegi hafa verið rann-