Búnaðarrit - 01.01.1938, Blaðsíða 178
170
BÚNAÐARRIT
um smábóndann, er hann því nær ætíð heima, og við
vinnu sína, í maí, juli, október eða hvenær á árinu sem
vera skal, og alltaf að vinnu ásamt konu sinni, og börn-
um oft, utan skólatíma þeirra. Að sumrinu gengur öll
fjölskyldan að verki í einingu, hvort sem er við að
hreinsa rófnaakurinn, eða uppskera gróða jarðarinnar.
Þar er engin verkaskifting. Að vísu er það svo, að verk
bóndans eru fyrst og fremst utan húss, en húsfreyj-
unnar inni að mestu, en í annríki sumarsins eru hend-
ur húsfreyjunnar fúslega framlagðar utan dyra, og á
sama hátt má bóndinn oft hjálpa til innanhúss, er sjúk-
dóm ber að höndum, eða aðrar ástæður krefja. Þetta
þekkist alls ekki á heimilum hinna stærri bænda. Þar
kemnr húsfreyjan aldrei að verki utan dyra, og bónd-
inn vinnur ekki inniverk, og á stórbýlunum gengur
bóndinn sjálfur sjaldan eða aldrei að vinnu, aðeins
umsjón og ytri viðskifti eru hans, en verkstjórinn
stjórnar daglegu störfunum. Því er auðsætt, að hvergi
í þjóðíelaginu er svo náið samstarf milli foreldra og
barna, í daglegum athöfnum, sem á heimilum smá-
bændanna; því auðvitað eru börnin með eftir megni
allt frá því þau geta hjálpað til. Undir góðri leiðsögn,
taka þau þannig þátt í störfunum með foreldrunum,
og hefir það eigi litla þýðingu. Hér er börnunum því
kennt það frá upphafi, að maður lifi til að starfa, til að
skapa eitthvað nýtt og gagnlegt, og efla hag sinn og
annara, með því. Er það nokkuð annað, en þar sem
börn fara i vist til annara, ganga að störfum með vinnu-
fólkinu, er oft skoðar daglegu verkin sem plágu, og
vinnuna sem hefndargjöf, sem maður verði að inna af
hendi, til að lifa. Samanburður á börnum bæjanna og
sveitanna, getur engan veginn átt sér stað á þessum
grundvelli, því bæjarbörnin hafa engan aðgang að
vinnu, þar er með lögum bannað að börn gegni störf-
um, til þess þau ekki taki vinnu frá vöxnu fólki, sem
atvinnulaust gengur um göturnar í þúsundatali. Hið