Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Page 14

HVAÐ BREYT IST Í SKÓLUM ÞEGAR S JÁ LFSMAT ER GERT?
14
Mar­g­ar­ lang­tímaaðfer­ðir­
Þegar þrjú ár voru liðin frá því að starfið með skólunum hófst var farið að koma í ljós
hvernig starfsumhverfið þar hafði breyst. Spurningalistinn sem lagður var fyrir tók
mið af helstu þáttum í skólastarfi eins og þeir voru skilgreindir hjá Leithwood, aitken
og Janzi (2001). Reynt hefur verið að deila gögnum rannsóknarinnar með helstu hags-
munaaðilum þegar niðurstöður kannana hafa legið fyrir. Þetta hefur verið gert með
bæði eigindlegum og megindlegum aðferðum. Þannig hefur ábendingum Chatterji
(2004) verið fylgt að langflestu leyti meðan á rannsókninni hefur staðið.
Stig­ í br­eyting­um á s­kólas­tar­fi
Rannsakendurnir hjálpuðu skólunum af stað með matsátakið og litu til með fyrstu
stigunum í framkvæmdinni. Næstu skref sem skólarnir þurftu að taka voru þau að til-
einka sér vinnubrögðin og viðurkenna matið sem nauðsynlegan þátt í markmiðasetn-
ingu og skólanámskrárgerð (Fullan, 2001). Þetta eru róttækar breytingar á skólastarfi
eins og það hefur verið í framkvæmd hérlendis og ekki ólíklegt að eitthvað fleira breyt-
ist samhliða þessum nýju matsáherslum. Þessari rannsókn var ætlað að varpa ljósi á
eitthvað af þeim breytingum.
Sex mismunandi aðferðir við gagnaöflun voru notaðar til að svara matsspurning-
unni. Þetta voru spurningalistar sem kennarar og skólastjórar svöruðu; viðtöl við
skólastjóra og aðstoðarskólastjóra; rýnihópar með kennurum; vettvangskannanir á
fundum matsteyma; innihaldsgreining helstu skjala og viðtöl við starfsfólk í Mennta-
málaráðuneytinu.
Spur­ning­alis­ti
Kennarar og skólastjórnendur svöruðu spurningalista um skólanámskrá og umbætur
á skólastarfi, fyrst veturinn 2000–2001 (áður en sjálfsmat fór fram) næst vorið 2002
(þegar sjálfsmat hafði verið í gangi í nokkra mánuði) og síðast vorið 2004 (eftir þriggja
ára sjálfsmatsstarf). Fjöldi þátttakenda úr hverjum skóla í hverri umferð er sýndur í
töflu 1.
Tafla 1. Fjöld­i þátttakend­a úr­ hver­jum s­kóla
Skóli Fyrsta um­ferð Önnur um­ferð Þriðja um­ferð
2000 2002 2004
Grunnskóli a 48 28 32
Grunnskóli B 41 45 41
Framhaldsskóli C 42 36 28
Framhaldsskóli D 54 33 37
Alls 185 142 138
í spurningalistanum voru spurningar um bakgrunn þátttakenda og síðan sjö kaflar
í viðbót. Þátttakendur notuðu Likert kvarða með 5 svarmöguleikum, frá 1 (mjög­