Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Síða 49

Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Síða 49
4 við allt nám byggi hver einstaklingur á sinni fyrri reynslu og þekkingu og að umhverf- ið hafi mikil áhrif á hvernig hann vinnur úr þeirri þekkingu sem hann aflar sér hefur lengi fylgt mér þó ég hafi ekki getað skilgreint þetta sjónarhorn mitt með orðum fyrr en ég kynntist skrifum um það. Þegar ég fór að reyna að greina hvernig viðhorf mitt hafði mótast áttaði ég mig á því að ég gat rakið það allt aftur til eigin skólagöngu. í kennarastarfinu hef ég getað leitað í þá reynslu og nýtt mér hana við að móta starf mitt og kynni mín af hugsmíðikenn- ingum tel ég að hafi hjálpað mér til að greina þessa þróun. Þetta hefur ekki alltaf verið auðvelt en þegar ég fór að lesa um þær rannsóknir sem ég hef greint frá fannst mér ég fá í hendur verkfæri til að hjálpa mér í þessari viðleitni minni. Mér fannst ég verða frjálsari að því að trúa á að nemendur mínir byggju yfir reynslu og þekkingu sem þeir gætu nýtt sér til að vinna úr því sem ég bar á borð fyrir þá. Ég styrktist í að móta áfram vinnubrögð mín og fékk hjálp við að skilja betur hugsun nemenda minna og samspil einstaklinganna í kennslustofunni, bæði samspil mitt við nemendur og samspil þeirra innbyrðis. Til þess að gera mér betur grein fyrir á hverju hugsmíðikenningar byggjast leitaði ég í smiðju manna sem um þær hafa skrifað. Það sem einna mest áhrif hafði á mig voru skrif austurríska sálfræðingsins Ernest von Glasersfeld. Ég ætla því að gera hér grein fyrir því helsta í skrifum hans sem hafði mótandi áhrif á viðhorf mitt. að mati Glasersfelds (1995) er mikill munur á þjálfun og kennslu. Hann vísar til Kants sem sagði að hundar og hestar væru þjálfaðir og það væri líka hægt að þjálfa fólk. En þjálfun hefði lítið að segja, það sem mestu máli skipti væri að börn lærðu að hugsa. Hann vísar einnig til rannsókna í sálfræði og taugafræði sem sýna að eðli mannsins er ekki hægt að skýra nema að takmörkuðu leyti sem sjálfráð viðbrögð við áreiti. Utanbókarnám er að hans mati gagnslaust og hjálpar nemandanum ekki til að fá þá yfirsýn sem margir hafa viljað halda fram. Það að kunna utanbókar að 12·12=144 hjálpar nemandanum ekki við að finna út hvað 13 ·12 er mikið nema að hann hafi skiln- ing á tugakerfinu og geti því fundið út að það er tólf meira en 144. Glasersfeld ræðir einnig um innri og ytri umbun. að hans mati hvetur ytri umbun ekki til skilnings. Þar vísar hann aftur til Kants sem sagði að ef barni væri refsað þegar það gerði rangt og umbunað þegar það gerði rétt, myndi það aðeins gera það sem rétt væri til að fá jákvæð viðbrögð. Innri umbun fæst af jákvæðri reynslu af að takast á við verkefni sem maður hefur leyst vel af hendi. Hann telur að vinna við þrautir geti veitt slíka jákvæða umbun. Þegar nemandinn sigrast á verkefni sem hann hefur þurft að glíma við veitir það honum gleði. Slík reynsla er líkleg til að verða honum hvati til að takast á við önnur verkefni af sama toga. Glasersfeld telur að kennarar vanmeti oft þátt tungumálsins. Ef nemandi skilur ekki það sem fjallað er um í kennslunni er hann álitinn eiga við einhvers konar náms- erfiðleika að stríða. Orsakanna er þó oftar en ekki að leita í því að hann skilur ekki það sem um er rætt á sama hátt og kennarinn. Samræður eru veigamikill þáttur í hug- takamynduninni. Það er nauðsynlegur hluti af ígrunduninni um það sem nemandinn er að tileinka sér að ræða um það við aðra. v­ið það að nota hugtök í samræðum við aðra dýpkar sýnin á merkingu þeirra og það veitir líka innsýn í hugmyndir annarra um efnið. v­iðfangsefni sem hægt er að nálgast á marga vegu og fela í sér eitthvað sem JÓnÍnA VALA KRISTInSDÓTTIR
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126

x

Uppeldi og menntun

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.