Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Page 86

Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Page 86
86 Rannsóknir á því hvernig dagleg myndsköpun barna getur gefið þeim nýjan skiln- ing skipa ekki stóran sess meðal rannsókna í myndlistakennslu. Eigindlegar rannsókn- ir láta sig þó vissulega varða þætti er beinast að skilningi, ástæðum og eðli reynslu þeirra sem verið er að rannsaka (Eisner, 1998). Áhugi minn á því að rannsaka hlutverk myndsköpunar í daglegu lífi barna kviknaði við lestur rannsóknarverkefnis sem ber heitið Art­ and Everyday Life og unnið var við myndlistakennsludeildina í Lista- og hönnunarháskólanum í Helsinki í umsjá dr. Marjatta Saarnivaara. Hluti verkefnisins var rannsókn Kati Rantala (1998, 1997) á mótun frásagnarsjálfs í myndlist – myndlist ungmenna í tengslum við daglegt líf. Ég deili þeirri skoðun minni með Rantala, sem hefur rannsakað finnsk ungmenni og áhrif listathafna þeirra á eigið sjálf, að mynd- sköpun geti haft áhrif á og styrkt mótun sjálfsmyndar. Niðurstöður hennar hafa hvatt mig til að gera svipaða rannsókn en raddirnar í minni rannsókn og myndirnar sem ég horfi á tengjast tilteknum einstaklingum, á ákveðnum tíma og stað, og í sérstakri menningu. Greinin sem hér fer á eftir er byggð á rannsókn minni og fjallar um hlutverk mynd- sköpunar í daglegu lífi ungs fólks og mótun frásagnarsjálfs. Tilgangur rannsóknar- innar var að skoða hvort, og þá á hvaða hátt, ungmenni geta skapað eigið sjálf með listrænum athöfnum sínum og sköpunarverkum. Tvö sjónarhorn urðu fyrir valinu; mat ungmenna á gildi myndsköpunar í lífi sínu og áhrif þessa á mótun frásagnarsjálfs. Engin íslensk rannsókn hefur verið gerð sem beinir athyglinni að þætti merkingarmót- unar og frásagnarsjálfs í myndlist. í Finnlandi hefur Marjo Räsänen (1998) kannað hvernig listaverk geta þjónað þeim tilgangi að auka sjálfsskilning og efla mótun sjálfs- myndar, og Kati Rantala (1998, 1997), sem áður er getið, beindi sjónum að svipuðu við- fangsefni. Þess er vænst að greinin varpi nýju ljósi á gildi myndsköpunar í daglegu lífi ungmenna og hlutverk frásagnarsjálfs í mótun eigin lífssögu – og megi verða innlegg í þróun kennsluhátta í myndlistakennslu. Markmiðið með rannsókninni var tvíþætt: 1) að öðlast skilning á því hvaða hlutverk myndsköpun hefur í lífi ungs fólks. 2) að fá innsýn í það hvernig frásögn ungmenna af eigin myndverkum hefur áhrif á mótun sjálfsmyndar. Tilgangurinn er að skilja þá þýðingu sem ungmennin tengja þessu hlutverki og á hvaða hátt listrænar athafnir þeirra stuðla að mótun sjálfsmyndar. M­EGinHUGtÖK / frÆЭilEG sýn Listsköpun má lýsa sem ferli þar sem brugðist er við athugunum, hugmyndum, til- finningum og annarri reynslu á þann hátt að skapa listaverk með mismunandi áhöld- um og tækni og útfæra það í ýmsum miðlum af hugvitsemi, hæfni og hugsun (Dobbs, 1998). Myndsköpun felst því í að kanna veröldina í gegnum sjónlistir og frá sjónarhóli þeirra og túlka hana síðan á myndrænan hátt. í rannsókn minni var vísað til mynd- verka unglinganna sem myndverka eða listaverka og listathafnir þeirra kallaðar list- sköpun, þó að um sé að ræða unga nemendur í myndlist. Hugtökin frásagnaraðferð og frásagnarsjálf eru meðal þeirra þráða sem mynda H LU T V ER K MY n DS Kö PU n A R Í DAG L EG U L Í F I U n G M En n A
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.