Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Page 111

111
löndunum (Gerður G. óskarsdóttir, 2000). Þau sem hafa áhuga á verknámi eða starfs-
námi virðast því ekki finna nám við hæfi. Mismunandi viðhorf til verknáms og bók-
náms geta líka haft sín áhrif á val ungs fólks. Síðan má velta því fyrir sér hvort hið háa
brottfall úr verknámi sýni að stuðningur við nemendur sé minni eða annar en ef um
bóknám er að ræða.
Skólaker­fið hefur­ br­ug­ðis­t of mör­g­um
Þegar horft er til þess brottfalls sem er úr framhaldsskólanum virðist augljóst að hið
formlega skólakerfi; grunnskóli og framhaldsskóli, mætir ekki þörfum margra þeirra
sem helst þurfa á stuðningi og ráðgjöf að halda. Það hefur miðað í rétta átt, en samfé-
lagið; stjórnmálamenn, foreldrar og skólafólk sýna því samt ótrúlegt skeytingarleysi
að börn hætta námi án þess að ljúka grunnskóla, hefja aldrei nám í framhaldsskóla,
reyna kannski fyrir sér í framhaldsskóla en útskrifast ekki. Skólakerfið er, að því er
virðist, ekki það jöfnunartæki sem vonir hafa verið bundnar við eða treyst hefur verið
á. Það hefur brugðist of mörgum. „Þannig er ljóst að skólanum tekst ekki að bæta upp
það sem nemendur fara á mis við í fjölskyldu sinni. annaðhvort er skólinn áhrifalaus
í þessum efnum eða þessar niðurstöður styðja kenningar þeirra sem segja að skólinn
viðhaldi aðeins ríkjandi stéttaskiptingu?“ (Gerður G. óskarsdóttir, 2000).
Áhugaleysi gagnvart því hvernig nemendum reiðir af í skólakerfinu stangast á við
það að vaxandi skilningur virðist á mikilvægi menntunar við hnattvæðingu og tækni-
og atvinnuháttabreytingar og næg þekking til að taka á málum ef raunverulegur skiln-
ingur og áhugi væri fyrir hendi. aðilar vinnumarkaðarins virðast þó skynja þörf bæði
atvinnulífsins og fólksins sem ekki náði að nýta sér hið formlega skólakerfi. Staða
hins óformlega kerfis hefur mjög verið að styrkjast hin síðari ár vegna ákvæða kjara-
samninga og mörgum úrræðum er sérstaklega beint að þeim sem hafa litla formlega
menntun. Þar hafa opinberir aðilar ekki skynjað ábyrgð sína vegna veikleika hins opin-
bera skólakerfis þar sem viðgengst að allt að 40% fólks ljúki aldrei prófi úr framhalds-
skóla sem lögum samkvæmt á þó að vera fyrir alla.
HEiM­ilD­ir
Al­þing­i . 125 . þing­, þing­skj . 102. Tekið af vefnum í apríl 2006 af http://www.althingi.is
Al­þing­i . 125 . þing­, þing­skj . 237. Tekið af vefnum í apríl 2006 af http://www.althingi.is
Al­þing­i . 130 . þing­, þing­skj . 1406. Tekið af vefnum í apríl 2006 af http://www.althingi.is
Gerður G. óskarsdóttir (1993). Hætt í skóla. Nám og námsaðstæður nemenda sem
hætta í skóla eftir tvö ár í framhaldsnámi eða fyrr. Uppel­di og­ mennt­un 2 (1), 53–67.
Gerður G. óskarsdóttir (2000). Frá skól­a t­il­ at­vinnul­ífs: Rannsóknir á t­eng­sl­um mennt­unar
og­ st­arfs. Reykjavík: Félagsvísindastofnun Háskóla íslands og Háskólaútgáfan.
Hagstofa íslands (2004). Vinnumarkaður 2002. Tekið af vefnum í apríl 2006 af http://
www.hagstofa.is/
Jón Torfi Jónasson og Guðbjörg andrea Jónsdóttir (1992). Námsferil­l­ í framhal­dsskól­a:
Hel­st­u niðurst­öður. Reykjavík: Félagsvísindastofnun Háskóla íslands.
SVAnFR ÍÐUR JÓnASDÓTT I R