Búnaðarrit - 01.01.1992, Blaðsíða 89
Með bréfi dagsettu 5. desember 1991 var ég skipaður í nefnd af
landbúnaðarráðuneytinu til að gera tillögur að innflutningi á erfðaefni eða
gripum til kynbóta í svínarækt. Skal nefndin gera áætlun unn innflutning
erlends erfðaefnis eða gripa til kynbóta, m.a. með hliðsjón af þeim
rannsóknaniðurstööum, sem fyrir liggja, og tneð tilliti til aukinna krafna um
hagkvæmni við framleiðsluna. Nú í árslok 1991 hefur ekki enn verið
boðaður fundur í nefndinni.
Hér á eftir verðurgreint frá þeim rannsóknaverkefnum, sem ég vann að á
árinu 1991, en þar fara saman störf mín sem ráðunautur og sérfræðingur í
svínarækt. Ennfremur verður fjallað um rannsóknarverkefni, sem brýnt er
að takast á við til þess að lækka framleiðslukostnað á svínakjöti og gera
þannig íslenska svínakjötsframleiðslu samkeppnishæfa erlendri svínakjöts-
framleiðslu.
Afkvœmarannsóknir á svínabúum. Eftirfarandi afkvæmarannsóknir hef
ég framkvæmt á vegum Rala og Búnaðarfélags íslands:
1. Afkvæmarannsókn á svínabúinu Hamri 1980-1983, alls 7393 grísir.
2. Afkvæmarannsókn 1989 á 4 svínabúum, alls 413 grísir.
3. Afkvæmarannsókn á Þórustöðum 1990, alls 1060 grísir.
4. Afkvæmarannsókn 1991 (Brautarholt, Bjarnastaðir, Ormsstaðir og
Hraukbær), alls 1860 grísir.
Auk ofangreindra rannsókna gerði ég um 13000 mælingar á sláturgrísum
frá svínabúum víðs vegar um land á árununt 1984-1988. Þessar mælingar,
sem voru gerðar í samvinnu við sláturleyfishafa og svínabændur, gáfu
haldgóða mynd af framleiðslugæðum afurða og rekstri svínabúa víðs vegar
um land eða bráðnauðsynlegar upplýsingar fyrir leiðbeiningaþjónustu í
svínarækt. Einnig voru áðurnefndar mælingar ásamt niðurstöðum af-
kvæmarannsóknar á Hamri 1980 - 1983 notaðar við gerð nýrra kjötniats-
reglna á árinu 1988.
Viðkomandi svínabændur hafa fengið niðurstöður afkvæmarannsóknar-
innar í hendur 1-3 vikum eftir að mælingum er lokið, en það er mjög
mikilvægt til að full not verði af viðkomandi afkvæmarannsókn.
Markmið þessara afkvæmarannsókna eins og afkvæmarannsókna al-
mennt er að lækka framleiðslukostnað á svínakjöti og samtímis að koma til
móts við óskir neytenda um fitulítið, bragðgott svínakjöt á viðráðanlegu
verði. Rétt er að minna á, að ekki er hægt að velja verðmætustu kynbóta-
dýrin nema nteð afkvæmarannsóknum. Þar af leiðandi verða afkvæmarann-
sóknir að vera stöðugt í gangi.
Niðurstöður afkvæmarannsókna hafa sýnt, að mikill munur er á vaxtar-
hraða og fitusöfnun grísa undan hinum ýmsu göltum og gyltum og auðvelt
er að velja eingöngu bestu dýrin til undaneldis. Einnig sýna niðurstöður
afkvæmarannsókna, að allmikill munur er á milli svínabúa. Til dæmis er allt
að 30 - 40 daga munur á meðalaldri álíka þungra grísa við slátrun undan
87