Morgunn - 01.12.1926, Side 28

138
MORGUNN
Þér hafið vai'alaust öll tekið eftir því, hvað sömu söguna
má segja með mismunandi móti, og þó segja allir satt og rétt
frá. Binn maður er öðrum miklu glöggskygnari á það, á hvaða
atriði liann á að legga áherzlu í sambandi við atburðina, er
hann er að skýra frá. Hann getur dregið fram aðalatriðin í
svo ljósum dráttum, og útilokað svo vandlega aukaatriðin og
það sem eklti skiftir neinu máli, að sönn saga fái öll einkenni
hinnar bezt rituðu skáldsögu. Bn í skáldsögu eða drama er oft
reynt að láta tvö eða fleiri höfuðöfl lífsins mætast í einum
brennidepli, svo unt sje að sjá þau í sem sterkustu ljósi. En
sé sjálf mannlífssagan, viðburðasagan, rituð af snild, þá hef-
ir hún oft þetta einkenni skáldsögunnar eða dramans; atvikin
■eru oft dramatiskari en hið hugvitssamasta skáld getur látið
sér til hugar koma. Ein af höfuðgáfum góðs sagnaritara er að
koma auga á samband lilutanna og kunna að raða þeim niður
á dramatiskan iiátt.
Af öllum sagnfræðilegum bókum stendur biblían ef til
vill fremst í þessu efni, því að það liafa svo miklir vitmenn
staðið að lienni, og reynslan, sem frá er skýrt, er svo marg-
brotin og stórkostleg oft og tíðum. Bn í framsetningu og rit-
snild er einmitt postulasagan nærri því einstök á meðal bóka
Nýja-testamentisins.. Eitt sýnishorn þessa er sagan, sem vér
höfum sjerstaklega í huga í dag. Sjálfrátt eða óafvitandi hef-
ír ritarinn dregið upp alveg frábæra mynd. Ilann hefir sýnt
oss þrjú öfl í mannlífinu, eins og lionum kemur það fyrir sjón-
ir. Ilann hefir sýnt oss þrjár tegundir af einkennilegum at-
vikum, sérstakar tegundir af sálarlífi; þetta eru eins og þrjú
stór spurningarmerki, og þó er þeim öllum svarað með sama
svarinu, og alt þetta gjört á einni blaðsíðu.
Heródes konungur kemur fyrstur fram á sjónarsviðið, og
er næsta dökt yfir myndinni, sem af honum er dregin. Iíásæti
hans stóð á völtum fæti og veitti ekki af að styrkja það með
allri þeirri álþýðuhylli, sem með nolckru móti var unt að
afla sér. Alþýðuhylli er oftast auðfengnust með því að of-
sækja óvinsæl mál, fita sem mest hleypidómana og hatrið og
fleygja í það einhverju til þess að nærast á. Og þess vegna,