Andvari - 01.01.2009, Blaðsíða 78
76
SIGURÐUR E. GUÐMUNDSSON
ANDVARI
nóvember 1960: „We are all one family. Because of that our people must at last make peace
with itself.“: Sjá Terence Prittie: Willy Brandt portrait of a statesman. Wiedenfeld and
Nicholson. London. (1974) Bls. 131.
13 Það kom t.d. fram árið 1937, er flokkurinn hvarf frá þjóðnýtingaráformum sínum.
14 Alþingismannatal 1845-1995. Skrifstofa Alþingis gaf út. Reykjavík 1996. Bls. 190.
15 Bannfœrð sjónarmið. Bókaútgáfan Örn og Örlygur 1983. Bls. 5.
16 Bannfœrð sjónarmið. Bókaútgáfan Örn og Örlygur 1983. Bls. 52. Lbr. Ól. Bj.
17 H.e. Bannfœrð sjónarmið. Bókaútgáfan Örn og Örlygur. 1983. Bls. 52, 53.
18 Bjarni Benediktsson í augum samtíðarmanna. Gylfi Þ. Gíslason: „Mótherji - samherji.“
Ólafur Egilsson sá um útgáfuna. Almenna bókafélagið. Bls. 185, 186, 187.
19 Meðal þeirra var Hermann Jónasson, formaður Framsóknarflokksins.
20 Þeir Gylfi Þ. Gíslason og Hannibal Valdimarsson greiddu atkvæði gegn samningnum, en
Barði Guðmundsson sat hjá.
21 Sjá Hans Dahlqvist: „Debatt Folkhemsbegreppet: Rudolf Kjellén vs Per Albin Hansson.“
Historisk Tidskrift 3 2002. Utgiven av Svenska Historiska Föreningen. 122:a árgangen.
Ýmsir norrænir fræðimenn telja, að samfylkingarhugsjón Folkhemmet í byrjun fjórða
áratugarins hafi átt ríkan þátt í því, að skandinavísku þjóðirnar þrjár sneru þá bökum
saman um lýðræðið og lífskjörin, hver og ein innbyrðis, og það hafi leitt til þess, að hvorki
kommúnismi né nazismi náðu fótfestu þar, öndvert við það, sem gerðist í sumum ríkjunum
sunnan Eyrarsunds.
22 (Thorvald Stauning:) Danmark for folket.(23. Maj 1934) (Útg. Socialdemokratiets
Hovedbestyrelse). Bls. 17, 18.
23 Social lnsurance and Allied Services. Report by Sir William Beveridge. London 1942.
Reprinted 1945.
24 Gylfi Þ. Gíslason: „Til höfuðs örbirgðinni. Tillögur Beveridge um almannatryggingar."
Helgafell. Tímarit um bókmenntir og önnur menningarmál. Annar árgangur 1943. Bls. 34.
25 Sir William Beveridge: Traustir hornsteinar. Erindi og greinar um félagslegt öryggi.
Benedikt Tómasson íslenzkaði. Menningar- og fræðslusamband alþýðu. Reykjavík 1943.
26 Gylfi Þ. Gíslason: Viðreisnarárin. Bls. 230.
27 Gylfi Þ. Gíslason: Viðreisnarárin. Bls. 229.
28 Það voru þeir Gísli Sveinsson, Ingólfur Jónsson, Jón Sigurðsson, Pétur Ottesen og Þor-
steinn Þorsteinsson. Sjá Einar Laxness: Islandssaga s-ö. Alfrœði Vöku-Helgafells. Bls.
25.
29 A þessum tíma kváðu flokkslögin enn á um það, að kjörinn væri forseti flokksins en ekki
formaður, og var það leif úr gömlu Alþýðusambandslögunum. í daglegu tali var hann þó
nefndur formaður.
30 Gylfi Þ. Gíslason: Viðreisnarárin. Bls. 235.
31 Sigurður E. Guðmundsson: „Sundrungin í Alþýðuflokknum 1952-1956.“ Ópr. námsritgerð.
Sérverkefni í sagnfræðiskor heimspekideildar H.í. 2004.
32 Meginorsakir þess, að leiðir Hannibals og Gylfa skildi, er efalaust fyrst og fremst að
finna í „Kópavogsævintýri" Hannibals og í landslistamálinu. í hinu fyrrnefnda lét hann
Alþýðublaðið mæla með öðrum lista en A-listanum í hreppsnefndarkosningum í Kópavogi.
Hið síðara var í því fólgið, að hann lagði fram tillögu í miðstjórninni um að Alþýðu-
flokkurinn myndi ekki leggja fram raðaðan landslista í næstu þingkosningum og var hún
samþykkt. Tillögunni var stefnt gegn Stefáni Jóhanni.
Báðar þessar aðgerðir komu þeim Gylfa og Benedikt í opna skjöldu, enda hafði Hannibal
í hvorugu tilvikinu haft samráð við þá áður og því síður aflað sér samþykkis þeirra. Leiddi
það til slita á öllu samstarfi milli hans og þeirra, auk þess, sem allt fór í bál og brand í
flokksstjórninni.