Andvari - 01.01.2009, Blaðsíða 173

ANDVARI
FRÁ BÖRNUM AMTMANNSINS Á EINBÚASETRINU
171
voru setztar að í Kaupmannahöfn 1842. Það mun þó ekki hafa verið fyrr en á
árinu 1843 að þær systur og Grímur tóku að rækta með sér frændsemina.
Ágústa stundaði kennslu í Skotlandi. Augnsjúkdómur háði henni mjög. Hún
hafði fundið fyrir honum, þegar hún kenndi í Reykjavík hið fyrra sinnið og
kann meðfram að hafa hætt kennslu þá þess vegna. Hún leitaði sér lækninga
í Höfn og fékk nokkra bót í bili. Síðan sótti aftur í sama farið. Gústa var enn
í Skotlandi 1870, og þangað heimsótti Þóra hana. Þá var heilsu hennar tekið
að hnigna. Árið 1871, aftur komin til Hafnar, stóðu Ágústu fáar dyr opnar til
starfa þrátt fyrir óvenju góða menntun. Sjón hennar mátti ekki við miklum
lestri, og handavinna reyndist henni augnraun. Það varð Ágústu til happs,
að henni bauðst forstöðukonustarf við stofnun, sem dönsk hefðarhjón höfðu
sett á laggirnar í Christiandalskloster á Sjálandi og starfrækt var sem elli- og
hvíldarheimili fyrir 24 jómfrúr af heldra standi, sem höfðu látið að sér kveða,
„virket i et nyttigt og rosværdigt Liv“.
Endurskipulagning fór fram á starfseminni í klaustrinu árið 1872, og réðst
Ágústa þangað sem forstöðukona 1. maí það ár. Hún fékk leigulausa íbúð til
umráða, tvö herbergi og eldhús, ókeypis brenni, lyf og læknishjálp auk fastra
launa, 300 krónur á ári.27
Ágústa naut þessa skamma hríð, því að heilsu hennar hrakaði æ, hvað leið.
Það mun hafa verið árið 1875, sem hún fór að kenna eins konar aflleysis, löm-
unar, sem ágerðist smátt og smátt, og hún fékk enga bót á ráðið.
Lengi hafði staðið til, að Ágústa færi til Hafnar og gengist undir nákvæma
læknisskoðun. En þá var hún orðin svo veik, að hún treystist ekki til að
ferðast. Þetta var 26. marz 1878. Emilía ætlaði að heimsækja hana föstudag-
inn 29. s.m. Læknir hennar gat þess, að breytingu á líðan hennar væri ekki
að vænta næstu daga. Henni var því skrifað, að hún skyldi fresta för sinni til
mánudags. Snemma á laugardaginn kom bréf frá forstöðukonunni, að Ágústu
hefði skyndilega hrakað, og bað hún Emilíu koma á sunnudag. Þá veiktist
Emilía snögglega og varð rúmföst. Á mánudag, 1. apríl, barst Jóni skeyti um,
að systir hans væri dauðvona. Hann fékk þá mann til að annast störf sín og
fór með fyrstu lest til Sorö og þaðan áfram yfir „holt og hæðir“ og komst til
klaustursins um hálfellefu um kvöldið. Ágústa var á lífi, en þekkti hann ekki.
Litlu síðar var hún dáin. Hún hafði meðtekið altarissakramenti um þrjúleytið
dánardaginn og var þá með réttu ráði. Þegar prestur vakti athygli hennar á
stóru íslandskorti, sem var á veggnum yfir rúmi hennar, brosti hún hlýtt við
því og kinkaði kolli í átt til þess.
Ágústa dó fyrst íbúa á hælinu. Síra Olafur Waage jarðsöng.5 Hann lét þess
5 Faðir hans, síra Georg Holger Waage aðstoðarprestur við Frúarkirkju og síðar forstöðu-
maður Sóreyjarskóla, átti íslenzka foreldra. Sira Olafur Waage var prófastur í Herlufmagle
á Sjálandi. Þeir feðgar voru nafnkunnir menn á sinni tíð.