Andvari - 01.01.2009, Blaðsíða 179

ANDVARI
FRÁ BÖRNUM AMTMANNSINS Á EINBÚASETRINU
177
værum og það í landi, þar sem slíkt er miklum mun meiri þrautum og erf-
iðleikum háð en hérlendis.
Júlíus hefur líklega ætlað að feta í fótspor föður síns. Hinn 5. júlí 1854 tók
hann lögfræðipróf „for ustuderende“; lauk síðar liðsforingjaprófi. Svo fór að
halla undan fæti. Hann var kenndur við óreiðu og sukk; gekk illa að laga sig
að heraganum, gerðist drykkjugjarn um skör fram, lenti í slæmum félagsskap
og lánlitlum ástarævintýrum. Júlíus var tíður gestur á krám, sem ekki þóttu
hæfa liðsforingjaefnum. Launin voru lág, enga vinnu að fá, sem hæfði námi
hans, nema til styrjaldar drægi. Svo var það 1864, að Danir voru á hernaðar-
stjái, að úr mátti rætast, en þá brákaðist Júlíus illa á fæti í einhverri kránni,
sjálfsagt í ryskingum, og var lagður inn á hersjúkrahús. Þetta mun hafa orðið
til þess ásamt fleiri yfirsjónum, að hann gat ekki vænzt frama í hernum.39
Jón reyndi að vísa bróður sínum veginn, en hann tók það óstinnt upp og
hvarf til Svíþjóðar um hríð, og hafði lengi lítil sem engin skipti við systkini
sín. Loks skrifaði hann Nínu. Á bréfinu stendur heimilisfang hans í Lundi í
Svíþjóð ásamt titli „exam. juris og löjtnant“. Það er dagsett 3. september 1868.
Bréfið er stutt og efnislítið.40
Eftir þetta er litla vitneskju að fá um Júlíus, unz Ágústa systir hans deyr
1878. Hann birtist við jarðarför hennar. Þá gegndi hann góðu starfi „úti á
landi“ og hafði reynzt reglusamur um tíma, og bjátaði ekki á fyrir honum,
enda átti hann heima fjærri „heimsins glaumi."41
Eftir jarðarförina var haldið til Kaupmannahafnar. Þar sleppti Júlíus svo
fram af sér beizlinu, að engu tauti varð við hann komið. Hann hafði fengið
stutt leyfi frá störfum vegna jarðarfararinnar, en skeytti ekki um að mæta
aftur á tilteknum tíma.
Þegar að skiptunum kom eftir Ágústu, bað hann aðeins um að fá til eignar
málverk af föður sínum. Það átti hann ekki lengi. Einhverju sinni varð honum
svo féskylft, eftir dvöl á hóteli, að hann hafði ekkert til að lúka í greiðslu, og
málsókn mun hafa vofað yfir. Hann lét þá málverkið falt upp í hótelkostn-
aðinn. Systkini hans komust síðar að þessu og keyptu málverkið.
Auðsætt er, að Jón hefur átt erfitt með að fyrirgefa bróður sínum. Hann
taldi „Fruentimmer-uppeldið“ á honum fyrir neðan allar hellur og kenndi
Rikku að mestu um það.
Jón skrifar Þóru systur sinni og mági efnislega á þessa leið:
Þegar öll sund reyndust lokuð Júlíusi í Danmörku, lá ekki annað fyrir en
að koma honum á Letigarðinn (Ladegaarden, eins konar betrunarhús við
Kaupmannahöfn). Maðurinn var líkamlega heill heilsu, en forhert landeyða,
að Jóns mati: („Han har aldrig faat Fat paa, at Livet er Arbejde og Strabads“).
Unglingur þótti hann öðrum efnilegri, segir bróðir hans, en honum tókst á
nokkrum árum að gjörspilla lífi sínu svo, að hann átti sér hvergi samastað.