Tímarit Máls og menningar - 01.12.1964, Qupperneq 35

um stærstu fangabúðum Diems, boð-
aði Hanoi loks opinskátt þá stefnu að
Diem skyldi steypt af stóli í styrjöld
sem hinn forni (og ekki kommúnist-
íski) þjóðfrelsisher í suðurhlutanum
hafði þegar hafið af eigin hvötum.
Nú er í alvöru tekið til við að
skipta jörðum, sérhvert þorp verður
vígvöllur snauðra og ríkra, og fyrir
þá sem á milli standa og þrá aðeins
frið og hrísgrjón verður lífið mar-
tröð. Stjórn suðurhlutans hefur svar-
að með því að setja á laggirnar víg-
girt þorp og krafizt þess að Banda-
ríkin standi straum af kostnaðinum
við 8.000 slík þorp, umlukin virkis-
gröfum og gaddavír — en það jafn-
gildir því að allir þorpsbúar séu í
fangelsi. En bændurnir skiptast milli
fylgis við skæruliða, gósseigendur og
stjórnina og óttast hefnd úr öllum
áttum. Margir æskumenn flýja til
fjalla, út í fen og frumskóga. Sífellt
þarf fleiri hermenn til þess að
„vernda“ bændur á ökrunum, þar
sem ræktun verður að halda áfram.
En hversu marga hermenn þarf á
hvert viggirt þorp — þar sem hver
hermaður er skotmark skæruliða sem
lúta góðri stjórn?
Og allt þetta hefur áður verið
reynt af Sjang Kæsék, Japönum og
Frökkurn. HvaS svo? Hvernig er með
StriS og jriSur í Vietnam
alla þessa bændur í NorSur-Vietnam
sem kveina undan kúgun kommún-
ista? Hvers vegna skipuleggja stjórn-
arvöldin í Saigon ekki skæruliða-
sveitir gegn Ho í þeirra hópi ? Bænd-
ur vilja ekki berjast í þágu gósseig-
enda og erlendra húsbænda. Það hef-
ur einnig verið reynt.
En ef Bandarikin beittu miklum
berstyrk um langt skeið eða gerðu
árásir á Norður-Vietnam, eða ef
stjórnmálalegar tilraunir kommún-
istaríkjanna til að breyta afstöðu
Bandaríkjastjórnar bera ekki árang-
ur, hlýtur innri þrýstingur meðal
stuðningsmanna Ho að neyða hann
til að veita skæruliðum beina hern-
aðaraðstoð. Þá yrði hann að treysta
því að Kínverjar og aðrir bandamenn
veittu landssvæði bans hervernd.
Þetta eru þau viðbrögð sem Ridgway
hershöfðingi gerði sér forðum ljós
þegar hann lýsti meiriháttar íhlutun
Bandaríkjamanna í Indókína sem
„hörmulegu ævintýri“. Skyldi þá
ekki geta farið svo, þrátt fyrir allar
þessar sprengjur og siðgæðisyfir-
burðina sem John Foster Dulles
treysti 1954, að Bandaríkin kynnu
enn að verða að velta fyrir sér því
vandamáli hvort maðurinn væri mik-
ilvægari en vopnin ?
(Magnús Kjartansson stytti, þýddi og end-
nrsagði).
22 TMM
337