Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Page 12

Tímarit Máls og menningar
streyma eigi bágl með að átta sig á öðru eins, og detti raunar ekki í Itug
annað en ávarpa þá prófessora.
011 lönd eiga sér merka jarðfræðisögu sem í flestum löndum heyrir for-
tíðinni, eins og sögur gera. Hér á landi er þessu öðruvísi farið. Hér eru þau
öfl sem að sköpun landsins hafa unnið enn að verki, svo að við getum fylgzt
með því enn í dag hvernig landið hleðst upp og mótast. Jarðeldurinn, jarð-
hitinn, jarðskjálftar, ár, jöklar og sjávargangur vinna hér feikna ötullega, svo
sem verið hefur frá örófi alda. Við getum ekki annað en fylgzt með þessu,
og af þeirri þekkingu sem við öflum okkur getum við miðlað öðrum og eig-
um að standa þjóða fremstir á þessu sviði, svipað og í norrænum fræðum og
bókmenntum, fiski- og haffræði og landbúnaði á norðurslóð. í þessum grein-
um hafa okkur verið lögð upp í hendur einstæð rannsóknarefni og okkur ber
að vinna úr þeim og getum ekki komizt hjá að gera það.
Rétt er það að jarðfræðin hefur orðið furðulega útundan. Þeim sem vinna
að jarðfræðirannsóknum hér er dreift niður á fjórar stofnanir til mikils
óhagræðis. Er þess reyndar skemmst að minnast að síðastliðið vor samþykkti
Alþingi lög um rannsóknir í þágu atvinnuveganna. Þar er hvergi minnzt á
jarðfræðirannsóknir, og er reyndar undarlegt, því að á undanförnum árum
hefur á Iðnaðardeild Atvinnudeildar Háskólans orðið til í þröngum húsa-
kynnum jarðfræðistarfsemi sem er bezt búin tækjum og mannafla þeirra
stofnana sem að slíkum verkefnum vinna hér á landi. í lögunum um Rann-
sóknarstofnun iðnaðarins er ekki gert ráð fyrir þessari starfsemi, enda má
reyndar segja að lög þessi séu um fleira gölluð. Lögin um rannsóknir í þágu
atvinnuveganna hefðu auðvitað átt að vera þáttur í heildarlöggjöf um raun-
vísindastarfsemi í landinu, þar sem tekið væri tillit til hlutanna eins og þeir
eru og framvindu á næstu árum.
Við þurfum á öflugri jarðfræðistofnun að halda, og það sem fyrst, þar sem
starfskraftarnir yrðu sameinaðir. Slíkt er óhjákvæmilegt, ef við eigum ekki
að dragast aftur úr í þeirri vísindagrein þar sem við höfum einna mest fram
að færa. Háskólakennsla í jarðfræði yrði þá tengd slíkri stofnun, enda er á
einskis eins manns færi að kenna þau fræði við háskóla í dag.
250