Tímarit Máls og menningar - 01.10.1968, Blaðsíða 32

Tímarit Máls og mcnningar
þeirra í Kambodiu vofir yfir. En þess-
ir landvinningar kæmu ekki að neinu
gagni ef þeir stæðu andspænis frjálsu,
óskiptu Víetnam, með 31 milljón í-
búa. Þess vegna tala herforingjarnir
gjarnan um lykilaðstöðu, og Dean
Rusk segir með þumbaralegri kald-
hæðni að bandariski herinn berjist
í Víetnam „til að afstýra þriðju
heimsstyrjöldinni“. Annað hvort eru
þessi ummæli algjör merkingarleysa
eða þau ber að túlka svo: til að vinna
þriðju heimsstyrjöldina. I stuttu máli
sagt helgast fyrra markmiðið af þeirri
þörf að mynda varnarlínu um Kyrra-
haf. En því skal bætt við að þessi
þörf á sér ekki annarsstaðar rætur en
í almennum markmiðum heimsvalda-
stefnunnar.
Hitt markmiðið er efnahagslegs
eðlis. Westmoreland hershöfðingi skil-
greindi það i októberlok s. 1. með
svofelldum orðum: „Við heyjum
styrjöld í Víetnam til að sýna að
skæruhernaður borgar sig ekki“. Er
ætlunin að sýna það Víetnömum
sjálfum? Það væri kynlegt, svo ekki
sé meira sagt. Er nauðsynlegt að
fórna svo mörgum mannslífum og
svo miklum fjármunum til að sanna
þetta fátækri bændaþjóð sem heyr
stríð í mörg þúsund milna fjarlægð
frá San Francisco? Og umfram allt:
Úr því að auðhringarnir hafa aðeins
sinávægilegra hagsmuna að gæta,
hvaða nauðsyn bar þá til að ráðast á
þessa þjóð og egna hana til ófriðar til
þess eins að bæla hann niður og
sanna þjóðinni fánýti baráttunnar?
Westmoreland — og Rusk sem vitnað
var til hér að framan — áttu við að
nauðsynlegt væri að sýna öðrum
þjóðum að skæruhernaður borgi sig
ekki. Sýna á hinum arðrændu og kúg-
uðu þjóðum sem kynnu að freistast til
að kasta af sér oki „Kanans“ með
þjóðfrelsisstríði að fyrst þurfi þær að
berjast gegn eigin gervistjórnum og
compradores með innlendan her á
bak við sig, síðar gegn sérþjálfuðum
hersveitum frá Bandaríkjunum og
loks við óbreytta bandaríska her-
menn. Hér er með öðrum orðum átt
fyrst og fremst við Suður-Ameríku
og í víðari merkingu allan þriðja
heiminn. „Við þurfum nokkrar Víet-
namstyrjaldir“, sagði Guevara, og
svarið frá ríkisstjórn Bandaríkjanna
hljóðar svo: Við munum bæla þær
allar niður eins og þessi verður bæld
niður. Svo að öðruvísi sé að orði
komizt, þá er styrjöld Bandaríkjanna
fyrst og fremst sýnikennsla og við-
vörun. Sýnikennsla handa þremur
heimsálfum og eftilvill fjórum (þegar
öllu er á botninn hvolft eru Grikkir
einnig bændaþjóð). Þess vegna er
þetta „viðvörunar“-þjóðarmorð ætlað
öllu mannkyninu. Og í skjóli þeirrar
viðvörunar lifa sex hundraðshlutar
mannkynsins í þeirri von að halda
yfirráðum yfir hinum 94 hundraðs-
hlutunum nokkurnveginn útlátalaust.
Þegar hér er koinið sögu, höfum
s
126