Tímarit Máls og menningar - 01.10.1968, Blaðsíða 34

Tinturit Máls og menningar
En lílum á málið í heild og íhugum
þessa tvo kosti. í Suður-Víetnam er
þessa völ: þorp eru brennd, íbúarnir
verða að þola látlausar vísvitandi
morðárásir, búpeningur er drepinn,
gróðri og uppskeru eytt með eitur-
eínum, vélbyssurnar þyrma engu.
Morð, nauðganir, rán. Þetta er þjóð-
armorð í orðsins fyllstu merk-
ingu, fjölda-útrýming. Hver er hinn
kosturinn? Hvað þurfa Víetnamar að
gera til að komast hjá þessum
griminilega dauðdaga? Þeir verða að
gefa sig fram hópum saman við
Bandaríkjaher eða Saigonher og láta
loka sig inni í „víggirtum þorpum“
eða í „þorpum Hins nýja lífs“, sem
nafnið eitt greinir frá hinum fyrr-
nefndu, þ. e. a. s. í fangabúðum.
Vitneskju höfum vér nóga um
þessar búðir frá fjölda vitna. Þær
eru umgirtar gaddavír. Frumþarfir
manna eru að engu hafðar; menn
þjást af næringarskorti og fara al-
gjörlega á mis við hreinlæti. Föngun-
um er hrúgað saman í tjöldum eða
þröngum, loftlausum hermannaskúr-
um. Fjölskylduböndin eru slitin: hjón
skilin sundur, börn tekin frá mæðrum
sínum; sjálft fjölskyldulífið sem Víet-
namar meta svo mikils er úr sögunni.
Þar eð heimilunum hefur verið
sundrað fækkar barnsfæðingum Allt
trúar- eða menningarlíf hefur verið
bælt niður. Mönnum er jafnvel neitað
um vinnu til að sjá sér og fjölskyld-
um sínum farborða. Þetta ógæfusama
fólk er ekki einu sinni þrælar: þræla-
hald hindraði ekki að blómleg menn-
ing fengi þróazt meðal svertingja í
Bandaríkjunum. En í Víetnam er
fólk gert að formlausum massa, dreg-
ið niður á lægsta stig mannlegrar
tilveru. Ef þessir niðurbrotnu, hat-
ursfullu menn reyna að rífa sig
upp úr þessu ástandi, verða tengsl-
in sem þeir mynda aftur með sér
óhjákvæmilega pólitísk. Þeir mynda
leynilega andspyrnuflokka. Ovinina
grunar þetta og afleiðingin er sú að
meira að segja þessar fangabúðir eru
„finkembdar" tvisvar eða þrisvar.
Jafnvel þarna fæst ekkert öryggi og
niðurbrotsöflin eru stöðugt að verki.
Ef svo vill til að föðurlausri fjöl-
skyldu er sleppt, börnum ásamt full-
orðinni systur eða ungri móður, verð-
ur einni fjölskyldu fleira í fátækra-
hverfum stórborganna. Elzta systirin
eða móðirin, fyrirvinnulausar með
marga svanga munna á framfæri sínu,
fullkomna niðurlægingu sína með því
að selja sig óvinunum.
Það hlutskipti sem % hluti íbúa
Suður-Víetnams má þola og ég hef
nú lýst eftir vitnisburði Donalds
Duncans er raunar ein tegund þjóð-
armorðs, sem þannig er skilgreint i
Sáttmálanum frá 1948, 2. gr.:
b) Að valda einstaklingum í hópn-
um alvarlegum líkamlegum eða
andlegum skaða.
c) Að kúga hópinn vísvitandi und-
128