Tímarit Máls og menningar - 01.10.1968, Blaðsíða 66
Timarit Máls og mcnningar
ævinni. Hann lét fallast í stól, tók af sér gleraugun, húkti þar álútur og
horfði út um gluggann, útstandandi, nærsýnum augum, líkt og hann væri
að bíða eftir að eitthvað gerðist. Að lokum sagði hann við mig:
„Vertu svo vænn að fara fyrir mig til Kcenugarðspóstsins, þeir gáfu út
aukablað í dag. Fáðu að vita hvað kom fyrir, við bíðum hér eftir þér.“
Svona sendiför var áður óþekkt í bekk okkar, en öllum fannst hún sjálf-
sögð nú.
Platon Fjodorovítsj stanzaði mig í ganginum og spurði alvörugefinn
hvert ég héldi að ég væri að fara. Eg sagði honum það. Hann laut höfði
og leyfði mér að fara.
Þegar ég kom aftur leit ég gegnum gluggann á hurðinni áður en ég gekk
inn í kennslustofuna. Súbok var að lesa upp. Enginn bærði á sér í bekknum.
Um leið og ég opnaði dyrnar heyrði ég setningar sem ég kannaðist vel við.
Það sem hann var að lesa var Anna Karenína ...
í tvo eða þrjá daga komumst við einhvern veginn gegnum lexíur okkar.
Svo var það annan sárkaldan morgun, að ég kom út og sá alls staðar sér-
útgáfur af dagblöðunum með forsíðuna í svartri umgjörð. Fólkið á götunni
var harmi slegið og vissi ekki hvað það átti af sér að gera, en stór hópur
stúdenta stóð fyrir framan háskólann. Þeir stóðu steinþegjandi og höfðu
svartan borða um handlegginn. Einhver, sem ég þekkti ekki, nældi slíkan
borða á ermina á frakka mínum. Ég hélt áfram í skólann. Flokkur ríðandi
kósakka fór um göturnar á hægu brokki. Lögreglumenn stóðu í hópum á
götuhornum. Ég náði bekkjarbræðrum minum og sá, að þeir höfðu allir
svarta borða eins og ég. 1 fatageymslunni tókum við þá af frakkaermunum
og festum á jakka okkar. 1 skólanum var óvenjuleg þögn, meira að segja
„sveimarar“ höfðu sig lítt í frammi.
Svo vildi til, að fyrsta kennslustund okkar þennan dag var í guðfræði.
Tregubov gekk hratt inn í bekkinn, krossaði sig fyrir framan helgimyndina
og settist.
Matúsjevítsj, sem var umsjónarmaður bekkjarins, gekk til hans. Tregubov
leit við honum, þungur á svip, en sagði ekki neitt.
„Klukkan sex í gærmorgun,“ sagði Matúsjevítsj, og reyndi að sýnast ró-
legur, „dó mesti rithöfundur þessa lands, og ef til vill heimsins, á járnbraut-
arstöðinni í Astapovo, Leó Nikolajevítsj Tolstoj.“
Lokinu á kennarapúltinu var skellt aftur, við risum allir úr sætum okkar,
gegnum djúpa þögnina heyrðist hófatak hestanna þegar kósakkarnir riðu
framhjá. Tregubov hallaði sér fram og greip um borðröndina en sat kyrr.
160