Tímarit Máls og menningar - 01.10.1968, Blaðsíða 61
Tveir kaflar úr sjálfsœvisögu
frá dýrunum. ímyndunaraflið, sagði hann, hefur skapað listina, fært út
landamæri veraldarinnar og mannsandans og fléttað inn í líf okkar þann
eiginleika sem við köllum skáldskap.
Fyrsta boðorðið
Nýi guðfræðikennarinn okkar, Treguhov kanúki, gekk í hempum sem voru
ólíkar að lit, sinn liturinn fyrir hvern dag vikunnar: grár, blár, rauður,
svartur, brúnn, grænn og hvítur. Það var hægt að vita hvaða dagur var, eftir
því í hvernig litri hempu hann var.
Fyrsta daginn sem hann kenndi í þriðja bekk, þar sem ég var þá, braut
hann aldagamla erfðavenju skólans. Hvort sem það hefur verið gert af
gæzku sem embætti þeirra innblés þeim, eða að hvorki þeir né lærisveinarnir
tóku mark á guðfræðináminu, var það venja að kennararnir gáfu alltaf
öllum hæstu einkunn í guðfræði. Þessu breytti Tregubov.
„Altúkov, farðu með fyrsta boðorðið.“
„Eg em drottinn þinn guð, þú mátt ekki dýrka hjáguði undireins og mig,“
þuldi Altúkov og glotti.
„Seztu,“ sagði Tregubov og gaf drengnum núll. „Boromovítsj, hvernig er
fyrsta boðorðið?“
Boromovítsj fölnaði en þuldi það ekki síður rétt en Altúkov og fékk Hka
núll. Allir drengirnir voru spurðir að hinu sama eftir stafrófsröð og allir
fengu núll. Slíkt hafði aldrei áður komið fyrir og það spáði illu.
Þegar Tregubov var búinn að gefa öllum núll hallaði hann sér afturábak
í stólnum og sagði:
„Þið berið enga virðingu fyrir lestrarmerkjunum og ykkur hefur verið
refsað fyrir það. Framkoma ykkar gagnvart heilagri ritningu er hirðulaus
og léttúðug. Á eftir orðunum: Eg em drottinn þinn guð er komma. Hvers
vegna? Vegna þess að þar á að gera þögn svo að tekið verði eftir hinu þýð-
ingarmikla framhaldi. Þið tuldrið hið heilaga orð eins og þið væruð að
flysja kartöflur. Þið ættuð að skammast ykkar.“
Hann talaði án þess að hækka róminn, hvessti á okkur augun og embættis-
tákn hans glitraði á hempunni.
Guðfræðikennarinn sem var á undan Tregubov var tannlaus, gamall mað-
ur og hálfheyrnarlaus, við vissum upp á hár hvað við máttum bjóða honum.
Það mátti einu gilda hvaða þvætting við þuldum, hara við gerðum það í
155