Tímarit Máls og menningar - 01.10.1968, Blaðsíða 48

Tímaril Máls ug menningar
Morguninn eftir að Rafnkell kom að Reynivöllum til husgerðarinnar, vildi
svo til, að við þrír strákar af Breiðabólsstaðarbæjunum vorum sendir til
hrossa inn í Mýrar svonefndar, milli Reynivalla og Breiðabólsstaðarbæja.
íJar sjáum við Björn Arason vera að snúast eitthvað við drógar. Hann
gengur til okkar og segir okkur nýjustu tíðindi, sperrtur og tinandi: „Raf-
kell er kominn. Rafkell kominn, og þeir stukku á móti honum með beran
skallann og beran punginn, og bera mixtúruna. Nóg af peningunum í Reykja-
vík.“ Þetta fannst okkur skemmtilegar fréttir.
Björn fór oft á fjöru á sunnudögum. Það kallaði liann að fara til kirkju.
En Eyjólfur hreppstjóri kallaði fjöruna Björns kirkju. Þerri kallaði Björn
Þórarin: Nú er Þórarinn á ferðinni. Kvenmann, sem lét mikið yfir sér, en
var minni í reynd, nefndi hann skergálsflikku. Að dubblunga kvenmann var
að gera hann óléttan. Hann talaði líka um að dubblunga hryssu, kú, á, tík.
Dubblungafull kvensa var sú, sem var ólétt. Hryssa, kýr, ær, tík gátu engu
síður verið dubblungafullar. Að láta hrút gagnast á var að lukta hana: Þá er
nú þessi luktuð. Kársjúkur, og káraður var að vera veikur. Kársýki var veiki.
Glákaður þýddi sjóndapur, líka sjónvilltur. Já já, ertu sona glákaður? Kven-
mann kallaði hann gláku og lét sér tíðrætt um neðrabæjarglákurnar. Slreðill
var leyndarlimur, og að streðla var að hafa samfarir við: Hann streðlaði
hana. Bytta og streðilbytta voru kynfæri kvenmanns. Þau hétu líka hinu tákn-
fagra nafni ljóslukt. Að bytta og streðilbytta kvensu var sama sem að streðla
hana.
Eitt sinn bar svo til sem oftar, að Oræfingur kom að efrabænum, skop-
fugl mikill og orðhákur. Þá bar á góma stúlku, sem heimurinn taldi að svikið
hefði unnusta sinn. Björn var ekki lengi að sjá ráð við þessu, þó að nú væri
allt um seinan, og segir: „Hann átti bara að vera búinn að streðilbytta hana.“
Þá setur þvílíkan ofsahlátur að skopfuglinum, sem var óviðbúinn málsnilli
Björns, en skildi þó, að hann missti stjórn á líkama sínum.
Ef Birni fannst einhver vera sljór, kvað hann svo að orði, að hann væri
sljóaður, og sá maður hét sljóður. Lukt var kvenkynsorð, en táknaði þó
hrút og er efalaust skapað úr verknaðinum að lukta. En brundara titlaði hann
kvæntan mann, sérstaklega kvæntan húsráðanda: Er brundarinn heima?
Vinnukona var á efrabænum, sem Astríður hét. Hana kallaði Björn ála-
kerfið. Símalæti og símaskapur var seinlæti, dráttur. Mylkisbranda hét mjólk.
Kartík var kartafla. Hryssa hét hrísargat. Bleik hryssa var á efra bænum.
Hana kallaði Björn Mörfleyginn. Sardínusíld nefndi hann jarpan hest á efra
bænum. Og skinan var hestur á efra bænum, sem Skjóni hét. Sjáarinnar var
142