Tímarit Máls og menningar - 01.05.1973, Blaðsíða 77
Af palestínskum sjónarhól
mannvíg öðrum voðalegri í okkar augum, erum við ekki farin að vinza úr
þá atburði, sem okkur finnst eiga samúð okkar skilda og siðferðislega vand-
lætingu, en gefum öðrum atburðum hliðstæðum engan gaum? Leynist ekki
með okkur dulin fyrirlitning á fórnarlömbmn ísraelskra herflugmanna, sem
sáldra eldi og brennisteini yfir þeirra fátækleg hús? Erum við ekki á sama
hátt að samgleðjast hinum langhrjáðu Júðum nú, þegar þeir loks hafa rétt
úr kútnimi og eru farnir að haga sér hermannlega á evrópska vísu? Skyldi
það ekki vera dulin sektarkennd gagnvart Gyðingum, sem fram kemur í
hrifningarbríma þýzkra blaða, er þau lýsa sigrum Israelsmanna í sexdaga-
stríðinu 1967?
Yfirleitt má telja að mikill hluti skrifa og fréttaflutnings um málefni
landanna og þjóðanna fyrir botni Miðjarðarhafs einkennist af tilfinninga-
móði og hleypidómum, en því minni þekkingu og raunsæi. Kannski höfum
við sem kristnir menn skyndilega vaknað til meðvitundar um sekt okkar
gagnvart Gyðingnum, þessum eilífa syndabukk okkar, sem við höfum á liðn-
um öldum borið flestirm þeim sökum, sem upphugsaðar verða. Hann hafði
ráðið Guði bana á krossi, sú var synd hans stærst, og hann var ætíð reiðu-
búinn að ganga í lið með erkióvininum gegn hinum kristnu, eitra brunna,
ræna börnum til fórna og kvelj a frelsarann með því að stinga oblátur klerk-
anna prjónum. Á 20. öldinni var hann sagður undirbúa það heimssamsæri,
er tryggja skyldi Júðum endanleg yfirráð yfir heimskringlunni. Til að
stemma stigu við þessari plágu í mannheimi, gripu hinir þýzku nazistar til
þeirra ráða, sem ekki munu fyrnast meðan heimurinn stendur. Með þennan
bakgrunn fyrir sjónum finnst okkur ef til vill flest vera réttlætanlegt, sem
okkur er sagt að sé unnið í nafni Gyðinga og Ísraelsríkis í dag.
Ef þetta er raunverulega svo, að dómar okkar og mat á atburðum líðandi
stundar í Nálægari austurlöndum byggist á tilfinningasemi fremur en skyn-
samlegri yfirvegun og þekkingu - og jafnvel á dulinni sektarvitund gagn-
vart Gyðingum annars vegar og aldagömlum fordómum gagnvart Aröbum
og islam hins vegar, þá er fyllsta ástæða til að reyna að leiðrétta þann mis-
skilning.
í þessari ritgerð, sem ég hef valið heitið „Af palestínskum sjónarhól“ mun
ég leitast við að gera grein fyrir orsökum og eðli þeirra átaka sem orðið
liafa fyrir botni Miðjarðarhafs síðan Ísraelsríki var stofnað og raunar allt
frá þeim tíma að Balfouryfirlýsingin var birt 2. nóvember 1917. Ég mun
reyna að svara nokkrum spurningum, sem miklu máli skiptir að eiga rétt
svör við, eigi að vera hægt að gera sér skynsamlega grein fyrir atburðum
67