Skírnir - 01.04.1991, Blaðsíða 154
148
HELGA KRESS
SKÍRNIR
Þegar hún hittir Gunnar er það hún sem á frumkvæðið að sambandi
þeirra: „En er þau fundusk, kvaddi hon þegar Gunnar" (85), sem
tekur vel kveðju hennar og spyr „hvat kvenna hon væri“ (85). Leggur
sagan áherslu á tal hennar og klæðaburð, en einnig hárið, tákn kven-
leikans:
Hon mælti til hans djarfliga ok bað hann segja sér frá ferðum sínum, en
hann kvazk ekki mundu varna henni máls; settusk þau þá niðr ok
töluðu. Hon var svá búin, at hon var í rauðum kyrtli, ok var á búningr
mikill; hon hafði yfir sér skarlatsskikkju, ok var búin hlöðum í skaut
niðr; hárit tók ofan á bringu henni ok var bæði mikit ok fagrt [...] Þau
töluðu lengi hátt. (85)
Slík kona er í senn hættuleg og í hættu sjálf. Og það er athyglisvert að
hún ögrar Gunnari með því að vara hann beinlínis við sér: ,,„ok er þat
ekki margra at hætta á þat““ (85).
Hallgerður talar mikið, tekur stórt upp í sig og „hlær við hvert
orð“ (33). Hlátur hennar er hættulegur. „„Eigi ætla ek hlátr hennar
jafngóðan sem þú““ (33), segir Ósvífur við Þorvald son sinn sem
Hallgerður lætur drepa. Á Hlíðarenda fylgir henni „hlátr mikill“ (113)
og „háreysti mikit“ (136), og á Gunnar fullt í fangi með að hemja
hana: „„Ver þú dæl, meðan ek em heiman, ok sýn af þér enga fár-
skapi““ (92).
Karnivölskum konum fylgir lauslæti, og er Hallgerði hvað eftir
annað lýst með mynd hórunnar. Það er athyglisvert að lauslæti hennar
kemur jafnan upp á yfirborð sögunnar sem slúður:
Hallgerðr var vel til Sigmundar, ok þar kom, at þar gerðisk svá mikill
ákafi, at hon bar fé á hann ok þjónaði honum eigi minnr en bónda
sínum; ok lögðu margir þat til orðs ok þóttusk eigi vita, hvat undir
myndi búa. (106)
Sigmundur er skáld og um leið algjör andstæða Gunnars, eins og
Gunnar bendir honum sjálfur á: „„Ert þú mér ekki skaplíkr; þú ferr
með spott ok háð, en þat er ekki mitt skap; kemur þú þér vel við
Hallgerði, at it eiguð meir skap saman““ (111). Sama mynstur kemur
fram í frásögninni af meintum tygjum Hallgerðar við Hrapp, sem á
Grjótá „þótti [...] öllu spilla“ (220):