Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Qupperneq 44

fyrirgreiðslu Halldóru skólastýru. Var það upphafið að tíðum utanlandsferð-
um Aðalbjargar, sem farnar voru til kynningar og fræðslu og til að vera ful-
trúi Islands á ýmsum fundum og ráðstefnum, sem snertu störf hennar og
áhugamál. Hún fór til Englands árið 1921 þar sem hún kynnti sér m.a.
skólastarf í anda ftalska læknisins og uppeldisfræðingsins Maríu Montess-
ori. Áður hafði hún kynnt sér kenningar hennar því hún hafði þá þegar skrif-
að greinar og flutt erindi um þær. Uppeldisfræði Montessori á ýmsa
snertifleti við mannskilning og þróunarhugsun guðspekinnar. Montessori
lagði áherslu á einstaklingsbundna fræðslu og þjálfun, þar sem hlúð væri að
eðlislægum hæfileikum og athafnaþrá bamanna sjálfra. Frumkvæði og
sjálfsvitun bamsins var virkjuð til að þroska hugsun þess og þjálfa hæfni
þess í lausn hagnýtra vandamála. Einnig var hugað að persónuþroska og fé-
lagsþroska einstaklingsins og getu hans til að velja og hafna, jafnframt því
sem skýr mörk voru ekki dregin á milli náms og leiks.6
Dulspekingur barn að aldri
Aðalbjörg var ekki gömul þegar hún fékk áhuga á því sem kallað er dulræn
fyrirbæri. Hún glímdi við trúarleg viðfangsefni og snemma fann hún hjá sér
þörf til að taka ákveðna og persónulega afstöðu til guðfræðilegra álitamála.
Hún var sérstaklega hænd að föður sínum og viðhorf hans og viðmót höfðu
mikil áhrif á hana. Hann hafði verið nemandi við gagnfræðaskólann á
Möðruvöllum og var áhugasamur um stjórnmál og hugsaði um trúmál og
deildi skoðunum sínum með dóttur sinni. Hann trúði henni jafnvel fyrir efa-
semdum sínum í sambandi við kenningar kirkjunnar, ekki síst við kenning-
una um eilífa útskúfun fordæmdra eins og hún var túlkuð í Helgakveri.
Þessar efasemdir hafði hann eftir nágrannapresti að sögn Aðalbjargar og
hefur það ábyggilega verið séra Matthías Jochumsson, sem varð prestur á
Akureyri árið 1886 og fyrstur presta á þessum slóðum til að viðra slíkar
hugmyndir.
Þegar Aðalbjörg á gamals aldri lætur hugann reika til bemsku sinnar og
uppeldis minnist hún föður síns. í útvarpsviðtali árið 1966 sagði hún:
Maður var ekki óhlýðinn í þá daga. Það kom ekki til greina. En það sem mér
hefur dugað sem virkileg stoð í lífinu - það er minningin um hann föður
minn. Hann var svo grandvar maður, að ég heyrði aldrei út af hans munni orð
sem gætu sært eiginlega nokkurn mann. Ekki nokkurt styggðaryrði eða
6 Myhre 2001: 180-85.
42