Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Page 86

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Page 86
hafa það í Biblíunni: „Heill þeim er þrífur ungböm þín og slær þeim niður við stein.“' Ahrifasaga þessa sálms er mikil og merkileg. I þessari grein verður hugað nokkuð að henni. Flokkur (,,Gattung“) Sálmur 137 er einstakur meðal sálma Saltarans. Honum verður ekki auð- veldlega skipað í neinn hinna venjubundnu flokka (Gattungen) sálmanna1 2 samkvæmt greiningakerfi þvi sem hefur verið ríkjandi í biblíufræðunum frá því á dögum Hermanns Gunkel (1862-1932). Eðlilegt er að spurt sé um þennan sálm, eins og aðra sálma, hvort rætur hans liggi í helgihaldinu, eins og raun virðist um svo fjölmarga sálma. H-J. Kraus telur sálminn endurspegla einhvers konar guðsþjónustu í formi harmagráts.3 Nefna má Oesterley sem fulltrúa mikils meirihluta fræðimanna sem telja það vafasamt.4 Sjálfur hef ég nýverið, eftir rækilega könnun á sálminum og túlkunarsögu hans, sannfærst um að Kraus hefur á réttu að standa og mun ég hér að aftan halda fram skoðun hans og styðja hana frek- ari rökum. Síðar í gyðinglegri hefð var sálmurinn hafður um hönd á níunda degi Ab- mánaðar í guðsþjónustu þar sem minnst var eyðingar musterisins. Allen tel- ur mögulegt að sálmurinn hafi upphaflega verið notaður við hliðstæða helgiathöfn (sbr. Sak 7:3 og 8:19).5 Það virðist mér bæði trúleg og öfgalaus staðhæfing. Spieckermann segir að form sálmsins verði varla flokkað á annan hátt en sem „bærí‘ þar sem eina ákallið til Drottins í sálminum sé hvorki lof né harmur.6 En bænin er aðeins hluti af sálminum og því hæpið að skilgreina hann þannig. A. Anderson hallast að því að best sé að tala um sálminn sem angurljóð lýðsins sem endi í bölbæn yfir óvininum.7 Þá hefur verið stungið upp á því að kalla sálminn Síonarljóð með öfugum formerkjum. 1 Ekki þarf að koma á óvart að vers þetta er meðal þeirra sem sleppt er úr tíðasöng kaþólsku kirkjunnar. Sjá W.L. Holladay 1993 s. 304-315. 2 L. C. Allen 1983, s. 238 er meðal þeirra sem viðurkenna þetta þó að hann kannist við að í sálminum megi greina bæði skyldleika við angurljóð lýðsins og Síonarljóð. 3 H-J. Kraus, 1993, s. 502. 4 W.O.E. Oesterley, Thc Psalms . Vol. II (London 1939), s. 545. 5 L.C. Allen 1983, s. 239. 6 H. Spieckermann 1989, s. 116. 7 A. A. Anderson 1981, s. 897. 84
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.