Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Side 94

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Side 94
Jahve væri þar nálægur með sérstökum hætti.: Nú leit út fyrir að sú trú hefði orðið sér til skammar. Hér er það harmur sem mest kveður að þegar hugsað er til Síonar. Mitt í öllum harminum er þó enn til staðar von og þar gegna þær vonir og þrár sem tengdar eru Jerúsalem lykilhlutverki. Minningin gegnir jafn- framt stóru hlutverki í sálminum. Þráin eftir Síon er enn óbiluð og jafnframt er hatrið í garð þeirra sem gert hafa á hlut Síonar málað mjög sterkum litum. Það voru einkum Babýlóníu- menn sem gerðu á hlut Jerúsalembúa. Sálmurinn er því að vissu leyti upp- gjör milli þessara kunnu borga, Jerúsalem og Babýlonar. Og sálmaskáldið veit hvert hann á að snúa sér, þar hefur ekkert breyst. Skáldið snýr sér til Jahve í kalli sínu á refsingu þeim til handa sem leikið höfðu Jerúsalem svo grátt. Nú er heitið á Jahve að minnast „óheilladags Jerúsalem.“ En mönnum sést yfir að frekar en að vera heimild um grimmd Gyðinga þá höfum við hér óhugnanlega heimild um hlutskipti Gyðinga við fall Jer- úsalem og þá miklu grimmd sem þeir máttu þola þegar jafnvel brjóstmylk- ingar voru drepnir og það með þeim óhugnanlega hætti sem hér er lýst. Hugsanarímið í v. 8 og 9 sýnir okkur að v. 9 er í raun að lýsa því hvað felst í orðunum sem þú hefir gjört oss! M.ö. o. Babýlóníumenn höfðu slegið ung- börnum Gyðinga niður við stein og nú er þeim óskað sama hlutskiptis. Samantekt megin röksemda Sálmur 137 er sérlega mikilvæg söguleg heimild vegna þess hversu ná- kvæmlega hefur reynst að aldursgreina hann. Hér hefur verið bent á þrjú sagnfræðileg eða trúarsöguleg atriði sem sálmurinn veitir okkur þýðingarmikla innsýn í. (1) Hér höfum við vitnisburð um helgihald meðal útlaganna í Babýlon. Um hefur verið að ræða samkomur þar sem komið var saman í þeim tilgangi að minnast Jerúsalem, gráta (baka) örlög hennar en jafnframt að heita því að láta hana sér aldrei líða úr minni. Sögnin að minnast (zakar) hefur í þessu samhengi dýpri merkingu en bara að rifja upp í huga sér, hún felur - eins og víða annars staðar - í sér vísbendingu um helgihald á samkomum þar sem menn minntust í sameiningu hinnar helgu borgar. Sögnin baka felur í sér hliðstæða merkingu í þessu samhengi. Sennilega hafa þessar samkomur verið utanhúss nærri heimilum öldunganna, ekki er ótrúlegt að einhverjir hreinsunarsiðir (tengdir vatni) hafi verið viðhafðir og fólkið hafi snúið sér í átt til Jerúsalem er það gerði bænir sínar. Röksemdirnar fyrir því að upp- hafsvers sálmsins sé í raun að lýsa guðsþjónustu má draga saman á eftirfar- 92
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.