Skírnir - 01.09.2004, Síða 52

ar inn ar. Jón Stef áns son virð ist vera eini lista mað ur inn sem tek ur
allt þrennt til skipulegrar at hug un ar, fyr ir mynd ina, lista mann inn
og mynd flöt inn, og hug mynd hans um eðli mynd list ar inn ar virðst
því sam eina hin þrjú sjón ar mið in. En þetta þyrfti allt frek ari at -
hug un ar við. Sam an burð urinn leið ir þó í ljós að við horf lista -
mann anna, hug mynd ir þeirra um hvað gef ur list þeirra gildi sitt og
sér stöðu sína, skipta máli fyr ir skiln ing okk ar á sögu og þró un
bæði ís lenskr ar mynd list ar og ís lenskr ar fag ur fræði. At hygl is vert
er að all ir þess ir lista menn finna hjá sér þörf fyr ir að út skýra, verja
og rétt læta þau fag ur fræði legu við horf sem þeir halda fram.
* * *
Rit gerð Helga Sig urðs son ar um mynd list, sem er lík lega braut -
ryðj anda verk í ís lensk um list fræð um, er enn óút gef in þótt von ir
standi til að breyt ing verði þar á. Eina efn is lega um fjöll un in um
hana, sem mér er kunn ugt um, er hjá Birni Th. Björns syni sem
fjall ar um hana í fyrra bindi bók ar sinn ar um ís lenska mynd list,
þar sem hann ræð ir um Helga Sig urðs son og aðra ís lenska mynd -
list ar menn 19. ald ar.18 Björn set ur rit gerð ina í sam hengi við
kennsl una í Kon ung legu dönsku lista aka dem í unni um mið bik 19.
ald ar sem hann kall ar „akademíska sam blönd un ný klass ískr ar
hug mynda fræði og nat úr al isma“ (29). Hann tel ur að „aka dem ism -
inn“ hafi reynt að „brynja sig gegn hætt un um“ sem stöf uðu ann -
ars veg ar frá róm an tísku stefn unni og hins veg ar frá raun sæ is stefn -
unni „með því að búa sér til kerfi, er í senn skyldi vera lista mönn -
um tækni legt leið ar ljós og fag ur fræði leg ur mæli kvarði“ (29). Og
hann klykk ir út með því að segja: „Það vill svo skemmti lega til, að
við eig um ágæta rit smíð í þess um anda, óef að, að ég tel, eft ir Helga
Sig urðs son síð ast prest á Mel um í Mela sveit“ (29).
Björn ger ir grein fyr ir ævi og verk um Helga Sig urðs son ar og
rek ur efni rit gerð ar inn ar í gróf um drátt um. Hann tel ur að hún sé
„senni lega fyrsta til raun til skipu legr ar list skýr ing ar sem til er á ís -
lensku“ (32) en dreg ur í efa að hún sé að stofni til eft ir Helga sjál-
f an held ur geti hún allt eins ver ið þýð ing á fyr ir lestr um við lista -
gunnar harðarson336 skírnir
18 Björn Th. Björns son: Ís lenzk mynd list I, bls. 29–33.