Skírnir - 01.09.2004, Page 59

Nú berr svá til einn dag at þess ir skóla bræð ur, er vér nefnd um, gengu
báð ir samt með fé lags skap út ór kirkj unni ok sem þeir ganga út af dyr un -
um lítr hann aptr Jón enski til ann ars le ons höf uðs ins ok tal ar bros andi til
hans nafna síns: „Þat var und ar ligt er fyr ir mik bar í nátt,“ sagði hann, „ek
þótt iz ganga þenna veg, ok rétt sem ek kom í kirkju dyrn ar sjálf ar þótti mér
lifna annat le ons höf uðit ok bíta brott af mér hönd ina hægri. Nú seg mér,
kump án, hvat þetta skal þýða, því at þér Norð menn ráð ið vel drauma.“
Bróð ur Jóni þótti und ar ligr fyr ir burðrinn, en svar aði engu meira en
vana leg um orðs kvið, at ljótr draumr er oft fyr ir litlu. Síð an ganga þeir
um kring is kirkj una, talandi mill um sín eitt ok annat; víkja síð an til suðrs
ok aptr fyr ir kirkju dyrn ar, ok rétt [sem] þeir hugsa inn at ganga rétt ir
hann Jón enski hönd ina hægri með reist um fingri í gapit le ons ins ann ars
ok tal ar svá: „Þetta sama le on it þótti mér bíta af mér hönd ina í nátt.“ Ok
á sama auga bragði sem hann hef ir svá tal að, tumb ar hann inn á kirkju -
gólfit sem drep inn væri; var þat ok satt, því at hann tók síð an aldrei til
and ar. En hvat þess um undr um olli prófaz svá með vísra manna rann saki
at inn í le ons höf uðit í ginit þang at sem myrkt var, hafði skriðit sá högg -
ormr er asp is heit ir; hann hef ir svá dauð ligt eitr at hverr manns ins limr
sem sner tr fram an verð an hala brodd inn, at hon um er þat svá bráðr dauði
sem með spjót inu skot inn í gegn um hjartat sem sagðr hlutr ber vitni um.
(s. 447–448)
Saga þessi hef ur þótt minna á dauða Örv ar-Odds í sögu hans,7 en
saga Örv ar-Odds mun vera rit uð á síð ari hluta 13. ald ar eða á önd -
verðri 14. öld á Ís landi.8 Eft ir sög unni spáði völva Örv ar-Oddi
ung um að Faxi hest ur hans yrði hon um að bana og var Faxa því
farg að og hræ ið vand lega graf ið. Löngu síð ar er Örv ar-Odd ur
gekk fram á upp blás in bein Faxa og kvað enga von að spá in rætt -
ist stakk hann spjót skapti í haus kúp una, en við það hljóp út naðra
sem beit hann í fót inn og dró eitr ið hann til dauða. Dauði Örv ar-
Odds á sér fjöl marg ar hlið stæð ur víða um lönd og sýnt þyk ir að
hér er um ævaforna flökku sögn að ræða,9 en skyld leik inn við sögu
Jóns frá Bologna get ur varla heit ið ná inn.
„djöfullinn gengur um …“ 343skírnir
7 Sjá Ger ing II, s. 73.
8 R. C. Boer (útg.), Ørvar-Odds Saga (Leiden 1888).
9 Sjá A. Taylor, „The Death of Örv ar-Oddr,“ Modern Philology 19 (1921–1922),
s. 93–106 og A. H. Krappe, „Parall els and Ana logu es to the Death of Ørvar-
Odd,“ Scand in av i an Stu dies 17 (1942–1943), s. 20–35.